Həmişəbelə

Xahiş edirəm, yazının başlığında səhv axtarmayasız. Bu elə belə də yazılmalıdı – Həmişəbelə. Özü də böyük hərflə. Çünki dilimizdə personaların adı böyük hərflərlə yazılır. Tanımırsızsa yada salım, belə bir milli folklor qəhrəmanımız var. O, ildə bir dəfə (lap Santa kimi) Novruz bayramında evlərimizə gəlir. Adətən gözə görünmür, amma gözdən pərgardı. Leksikonunda isə cəmi iki kəlmə var: həmişə belə. Bəyəndimi, ya dodaq büzdü, fərq eləməz nə görsə deyəcək ki, «həmişə belə». İndi özünüz düşünün, iki söz tanıyan qəhrəmana bundan artıq nə ad verəcəkmişik ki?
Yəqin Allah-Taala günü çətin keçən xalqlarını bərk sevdiyindən ona belə qəribə obrazlarda kömək göndərir. Bunu bilən zirək azərbaycanlılar nə qədər kasıb, nə qədər imkansız olsalar da süfrələrini boş qoymaz, bir yumurtadan, şəkərburadan, ya da qoz-fındıqdan düzər süfrəsinə. İmkanı heç nəyə çatmasa qonşusunun qapısına papaq atmaq şansı var, gətirib yığar süfrəyə. Axı Həmişəbelə gələcək. Növbəti il də kasıbçılıqda keçirmək qorxusuyla yaşamaq olar? Yaxşı, bəs bu il gələn Həmişəbelə nə gördü, nə nəticə çıxardı, bunu hardan bilək? Bayram qaçaqovdusu bitib, indi geriyə ayıq başla baxa bilərik.
Bayramda biz o ki var yedik. Halal olsun vaxtilə Bakının kanalizasiya sitemini inşa edənlərə. Dedim dözməz, şükür, qəza olmadı. Həmişəbelənin gözündən iraq, sonra bir ili nəcis içində yaşayardıq. Dükanlarda yeməli, görməli, geyməli nə vardısa hamısını süpürləyib apardıq. Bayram ərəfəsində evinə iliboş gələn görməzdin, maaşşallah. (Bir yerinizi qaşıyın, göz dəyər. Axı böhranın tüğyan elədiyi vaxta başqa ölkələr də oxuyur yazdıqlarımızı). Ən qeybətcil arvadların belə, hətta deyingən qadınların da dilini ağzında tərpətməyə heyi olmadı. Bişir ki, bişirəsən. Sonra da ye ki, yeyəsən. Sağ olsunlar, Bakıdan qıraqlarda da bişirhabişirdə işıqları kəsmədilər. Həmişəbelədən də ayıbdı da.
Bayramdan əvvəl gedib səs də verdik, əgər unutmamısızsa. Həmişəbelə bunu da gördü yəqin. Gördü ki, millət öz taleyini necə şüurlu surətdə həll eləməyi bacarır. İnanıram ki, şəkərburaya naxış vurub sobaya qoyan kimi qadınlar «bıy başıma xeyir, mən ki, gedib səs verməmişəm» deyərək əlinin ununu öndüyünə silib səsvermə məntəqəsinə qaçıb. İldırım kimi, o başa cumub, sonra da evə tələsib. Axı şəkərəburanın üstü qızardısa, apar tök onu itin qabağına. Həmişəbelə gördüsə, vəssalam, adın batdı, ən azı biriillik. Yəqin ki, Həmişəbelə bir seçki məntəqələrinə də baş çəkib, ordakı bayram əhval-ruhiyyəsini də gördü, səmənini, xonçaları, bura axışan milləti də. Sonra yəqin ki, razı halda «həmişə belə» deyib yola düzəldi.
Bu bayramda o qədər şit mahnılar eşitdik, o qədər oynadıq, hırıldadıq və əlbəttə ki, yenə də yedik. Oxuyanlardan kimisinin təzə mahnıya gücü çatdısa fors elədi. İmkansızları nənəsinin sandığından çıxan köhnə paltarlar kimi naftalin iyi verən havaları oxudu. Eybi yox, Həmişəbelənin nə yadındadı bütün mahnılar. Onsuz da müğənnilərimiz qocalanacan, səsi xırıldayıb batanacan elə onları oxuyacaq. Deyəsən, Həmişəbelənin də bu artıq xoşuna gəlir. Dilini dinc saxlamayıb yenə də (yəqin ki, havaya uyğun çırtıq çala-çala) «həmişə belə» deyib.
Bir iş də var ki, bu Həmişəbelə həmişəki kimi dinc oturmayıb hər yeri gəzib. Qorxuram ki, o, əldən getmiş torpaqlar tərəfə də bir də baxıb. Sonra tikintiləri tozunu udub oskürə-öskürə bir cüt sözü dilinə gətirib. Sonra ola bilər ki, axuru olmayan təzə yollarımızda göllənən sularda ayağını isladıb, tıxaclarda səbrini itirib, evinə çata bilməyən əli zəmbilli adamların deyinmələrini eşidib. Ola bilməz ki, həbsdə olan jurnalistlərin yanına getməsin. Tərs kimi bayram ərəfəsində bir qəzetlər də çıxmadı ki Həmişəbelənin başını qataq.
Hadisələrə bir az gendən, yəni həmişəki kimi bizə dəxli yoxmuş kimi baxaq. Nolub e bizə, şüşələrimiz parıldayır (bayramda yumuşuq), qarnımız tox, kefimiz saz, gələcəyimiz də məlum. Qoy gəlsin bu Həmişəbelə, ondan qorxacayıq bəyəm. Gör gələn il ona nələr göstərəcəyik…