|
Çay buxarı ilə meditasiya
Biz heç vaxt bir nəfərdən artıq olmuruq
Biz həqiqətləri bilmədən yaşamağa öyrəşmişik. Bəlkə ona görə də axtarışda
olanlara birtəhər baxırıq. Elə bil başını ağrıtmaqdan bir şeyi əldə eləyə
bilməyəcəkmiş kimi. Onsuz da dünyanın ağıllı kişilərindən həqiqəti kim
tapdı ki? Sufi pritçasındakı kimi biri filin ayağına, o biri xortumuna,
üçüncüsü isə qulaqlarına bənzətdi. Amma həqiqət simasız ola bilməz ki!
Deməli, yuxudan durandan sonra gözlərimizi yaxşıca ovuşdurub həyata bir
daha ayıq başla baxmalı olacağıq. Başlayaq?..
Əlbəttə, səhər durub çay içməmiş həqiqət axtarmazlar. Çayı peçenye ilə
içmək istəsəz dükana düşəndə bir qəzet də alın, bəlkə həqiqəti deyən tapıldı.
Hə,… pürrəngi çay, qəzet və rahat oturacaq. Heç yerə tələsmirsənsə daha
yaxşı. Qoy çayın buxarı bir-iki dəqiqə qarşında ekzotik rəqs eləsin. Bu
anları bəzən xoşbəxtliklə səhv salmaq da olur. Əlbəttə, rəqqas buxar nə
qədər gözəl olsa da sənə həqiqətdən danışmayacaq. Çay içini isidir və
bədənə xoş hərarət yayılır. Çayın mədəyə düşəndən sonra haraları keçəcəyi,
orda nə baş verəcəyi nə səni, nə də məni maraqlandırır. Nəyimə lazımdı
ki, bədən hansı zəhmətnən peçenyeni həzm eləyəcək? Bu onun öz işidir.
Belə məsələlərdə alimlərə qulaq assan bayaqdan belə asanlıqla əldə elədiyin
xoşbəxtlik anlarını da bir saniyədə itirə bilərsən. Onların dediyini eşidəndə
lap tüklərim biz-biz durur. Məsələn, ayaq dırnaqları əl dırnaqlarından
4 dəfə tez böyüyürmüş. Zəhmətnən, zülmnən topladığımız piy qatı cəmi 7
sabunun istehsalına kifayət eləyər. Ağzımızda (pis sözləri ayrıca kateqoriyaya
yazaraq siyahıya almıram) 40 min bakterya yaşayır. Təsəvvür eləyirsiz,
40 min bakteriya dilinin üstündə kros qaçışı düzəldib, sənin bundan xəbərin
yoxdu. Ağzının içindəki həqiqəti də bilmək deyəsən o qədər də maraqlı
deyil. Körpə doğulanda 300 sümüyü olur, böyüdükcə onlardan bir hissəsi
harasa yox olur və cəmi 206-sı qalır. Uşaqların doğulanda diz qapağı da
olmur, 2-6 yaşında əmələ gəlir. Bax belə. Adi adam günə 23 min dəfə nəfəs
alıb verir (sevgidən qopan ah-uflar bu siyahıya düşməyib). İnsan ciyərlərinin
ümumi sahəsi tennis kortunu bərabərdir. Necə deyərlər, atı min, çap. (Bu
yerində «Sinə meydan, zülf pərişan» deyən xalq havası buxarın rəqsinə
qoşulur). İnsanın barmaq izləri unikal olduğu kimi dilinin izi də təkrarsızdır.
Dilindən sürüşüb süşən sözlər də bura aiddir, ya yox dəqiq deyə bilmərəm.
Dil ücbatından düşən yaralar da unikaldımı, görən? Üstəlik ömrü boyu isnan
dərisini min dəfə dəyişir. Odu da, birinin üzünə tüpürürsən, gedib onu
tullayır, yenisini geyinir, sabah heç nə olmamı kimi yenə gəlir. Deməli
həqiqətlər də dəyişkəndi, yoxsa onu tez tapardıq.
Çay stəkanında, buxarın rəqsində, eləcə də tanımadığımız orqanizmimizdə
həqiqət axtarışı daşa dirənəndə qəzetə göz gəzdirək. Sən demə planetimizin
bir topa problemi var, amma insanlar bunu yazmaqdansa susur. BMT artıq
4-cü dəfədir ki, dünyanın nəzərdə saxlamalı olduğu mövzuların siyahısını
verir. Dünyanın susduğu 10 bəla hansılar sayılır? Qaynar nöqtələr – Əfqanıstan,
Sudan, və Uqanda artıq üçüncü dəfədir ki, problemli siyahı»ya düşür. Hərbi
əməliyyatlara qatılmış uşaqlar da böyük problem sayılır. Quş qripi və
malyariya epidemiyası ən qorxulu xəstəliklərə aid edilib. BMT həm də az
qala hər il baş verən kataklizmlərdən narahatdı. Vətəndaşlığı olmayan
insanlar da böyük problem sayılır. Rəsmi rəqəmlərdə 5,8 milyondur. Amma
real rəqəmlər 15 milyona yaxındır. Böyük bir ölkənin əhalisi qədər. Bu
ilki siyahıya inansaq cuya ki, QİÇS və qadın zorakılığının qarşısı alınıb,
yəni bu il siyahıya düşməyib. Gizli emiqrasiya da dayanıb, Dünya okeanında
balıqların sayı da artıb. Bu məsələlər keçmiş «onluğa» salınmışdı. Belə
həqiqətləri oxuyandan sonra geri qayıdıb buxarın rəqsinə baxmağın cəlir.
Amma artıq çayın da soyuyub, yəqin…
Hansısa çox ağıllı kitablardan birində oxumuşdum «Biz heç vaxt bir nəfərdən
artıq olmuruq». Yəni ki, bu dünyada bir sən varsan, bir də Allah. Yerdə
qalanı dekorasiyadı. Bütün sualların cavabı da içindədi, həqiqətlərin
açarı da. Sadəcə, işlətmə mexanizmi yaddan çıxıb, deyəsən. Ona görə də
həqiqəti bilmək istəyənlərə çayın buxarı qəzetlərdə yazılanlardan artıq
nələrisə qulağına pıçıldaya bilər. Çayın buxarı ilə tet-a-tet anını bəlkə
ona görə çox sevirik…
P.S. Türk müğənnisi rəhmətlik Barış Mançonun Bakıdan hazırladığı verilişə
baxmışdım. Orda Manço dedi ki, Azərbaycanda çayı təkcə suzayanda içmirlər.
Çay bəhanədi, süfrə ətrafında, dostlarınta, tanışlarınla yığışmağa bir
gözəl bəhanədir. Çayı qəndlə, ya peçenye ilə içməyin heç fərqi yoxdu.
|
|
