|
10
manatın qüdrəti
Deyirlər ki , kompüter cəmi iki
rəqəm tanıyır: 1 və 0. Siqnal gələndə kompüterin beynində 1, gəlməyəndə
0 rəqəmi «canlanır». Amma yerin altın da, üstün də dəqiqliklə hesablaya
bilən bu ağıllı maşın birin yanına sıfırı qoya bilmiir. Bunu yalnız insanlar
bacarır. Birin yanına sıfır (yəni heç nə) qoyulan kimi sehirli rəqəm –
10 alınır. Niyə sehirli, bunu ardını oxusaz biləcəksiz.
Mən oğlumu yaxşı sayılan pullu baxçaya verirəm. Lap bahalısına yox, necə
deyərlə ortababına. Bu baxçada uşaqlara nisbətən yaxşı baxırlar. Hərdən
şer-nağıl deyirlər, hətta musiqi müəllimi də var. Arabir diringi çalıb
uşaqları dingildədir. Adamın allahı var, hər dəfə də himni oxutdururlar.
Ciddi baxça statusunu saxlayaraq evdən oyuncaq gətirməyə icazə vermirlər.
Bilmirəm belə münasibət təkcə bizə qarşıdır, ya yox, amma qrupda uşaqların
əllərində maşınlar, gəlinciklər görünür. Oğlumun sevimli maşınını özüylə
aparmasına qarşı yüksək tonlu etiraz eşidəndən sonra mən onu baxçaya əliboş
göndərirəm. Düzdü, axşamlar hərə öz maşınıyla oynayanda mənimkinin sovet
dövründən qalma taxta kubiklərlə oynayaraq başını qatması da eynimə deyil.
Eybi yox, ağzında «ğn…., ğnnn..» səsləndirib taxta parçasını maşın kimi
təsəvvür eləsə fantaziyası güclü olar. Oktyabrın əvvəllərində ənənəvi
müəllimlər günündə uşağın tərbiyəçilərinə (allahsaxlamışdar da ki, bir
deyil, iki deyil) 5 yoxsa 10 manat verəcəyimi qoy-götür eləyirdim. «5
azdı, 10 çoxdu» deyib xeyli tərəddüd keçirmişdim. Nəhayət ki, 10 rəqəmi
hətta mənə də cəzbedici göründü. İndi düz bir aydı başımıza fırlanırlar.
Dəhlizdə lampa partladığından qaranlıq olanda utanırlar, yumurta köhnə
olanda qulağıma pıçıldayıb xəbərdarlıq eləyirlər. Bu günlərdə isə uşağın
dalıyca gələndə onun taxta kubik yox, əsil maşınla oynadığını gördüm.
Bu azmış kimi başqasının maşınını şənbə-bazar evə gətirməyə də icazə verdilər.
«Uşağı korlamayın» kimi iradıma gülərək «Eybi yox, mən özüm vermişəm.
Qadası, birinci gün gələndə gətirərsən» dedilər. İndi 10 manatın qüdrətindən
ilhamlanmayım, neyniyim?
10 manat təkcə müəllimləri ilhamlandırmır. Müəllimlərdən yuxarıda və lap
yuxarıda olanların da 10 manata ehtiyacı böyükdür. Elə olmasaydı indidən
yeni il şənliklərinə bilet adı altında məcburi satış aparmazdılar. Bakı
şəhərinin bütün musiqi məktəblərinə artıq bir aydır ki, yolka biletləri
paylanıb. Bu ayın axırınacan vaxt qoyulub ki, pullar yığılıb təhvil verilsin.
Bilet də ki, nə az, nə çox düz 10 manatdı. Keçən il biletlər 3 manatdan
baha satılmırdı, hətta Həmkarlar İttifaqının iştirakıyla pulsuz da paylanırdı.
İndi bir balaca riyaziyyatnan məşğul olaq. Şəhərdə 38 musiqi məktəbi var.
Hərəsinə orta hesabla 500 bilet verilsə cəmi nə qədər alınar? Təkliklərin
yanına necə dənə «heç nə», yəni sıfırlar qoyular? Musiqi müəllimlərinin
dəhşətinin həcmini hesablamaqçün deyim ki, təxminən 300 şagirdi olan məktəbə
uşaqlara paylamaq adıynan 450 bilet verilib. Özü pensiya yaşında olan,
hətta nəvələri də artıq bığıdurma kişilər olan müəllimlərin özünü də şənliyə
göndərirlər ki, təki pul yığılsın. Üstəlik sevindiriblər ki, «şükür eləyin,
məktəb var 800 bilet göndərilib». Yeni il şənliyinə hələ 2 ay qalması,
şənliklərin və hədiyyələrin keyfiyyəti qalsın bir yana, bilet paylayan
müəllimin qürurunu 5 qəpiyə çevirən 10 manatların qüdrətindən danışaq.
Orta məktəblər də zamanında bilet paylayacaq deyən validenlərin aqibətin
düşünmək belə istəməzdim. Yanında sıfır olan birlər yığılıb kiminsə natamam
villasını tikəcək, bəlkə də sentyabrda müəllimlərin maaşının artmasından
boşalan dövlət xizənəsini dolduracaq?! Çünki 25 faizlik artım elan edilsə
də əlinə pulu alanda müəllim burda 10-15 manatlıq fərq gördü.
Özümü bu sahədə ekspert saymıram, amma eşitmişəm ki, bu gün ən ucuz qadın
da 10 manatdı. Birin yanına sıfırı qoya bilsən gedib heç olmasa bir saatlıq
başını qata bilərsən. Birin yanında sıfırı götürməkdən utanmayan, eləcə
də birin yanında bir neçə sıfırı tələb eləyən qadınların ağır zəhmətini
dəyərləndirməliyik. Çünki onların və birin yanına sıfırları qoya bilənlərin
sayəsində biz küçədə zorlamalardan, sataşmalardan uzaq rahat gəzirik.
Hətta evdə bir və sıfırdan başqa rəqəm tanımayan «ağıllı» maşının arxasında
oturub «ON»-ların qüdrətindən yaza da bilirik. Başını televizor, radio,
və başqa texnikayla qatanlar da yaxasını qırağa çəkməsin. Çünki onlar
da bir və yanında dayanan sıfırların əsarətindədi. Bir növ kompüterdəki
kimi… Amma 10-lar başımızın üstündə olmaqdansa cibimizdə olsaydı daha
yaxşı olardı.
|
|
