Çalış
və çarpış
Amma bil ki, nəyin uğrunda…
Hər səhər adətim üzrə elektron poçtumu oxuyuram. Artıq bir neçə ildir
ki, spam dolabındakı lazımsız məktublara göz gəzdirib silmək adətim
var. Nəyə lazımdır axı onlar? Heç olmasa spam bölməsində səliqə olsun.
Spam məktublara ötəri göz gəzdirəndə 20-30 məktubun içində hes olmasa
3-4 dənə «Viaqra» satmaq istəyən reklam xarakterli məktub olur. Bu məktubları
göndərənlər uzun illərdir təkidlə mənə «Viaqra» satmağa çalışır və qadın
olmağım onların heç vecinə də deyil.
Bu prosesi müşahidə etdikcə məndə belə təssürat oyanır ki, biz də həyatımızda
lazımsız və mənasız işlərə can atırıq və nəticəsini fikirləşmədən hey
çalışırıq. Hər gün Allahdan ağıl əvəzinə çörək istəyirik. Soyuducumuzun
dolu olmasının fərqindəyik. Başın boşluğunu heç kim görmür axı. İçimizdə
ən layiqliləri, yəni hər gün dua etməyi unutmayanları da ya məchul,
abstrakt arzularını Yaradana ötürür, ya da bir parça çörək və bir udum
hava qədər sadə şeyləri diləyərək var olduğunu sübut eləməyə çalışır.
Bu yerində xama içinə düşmüş siçan balaları haqqında pritçanı da xatırlamaq
olardı. Çapalayan siçan sakitcə əlini yanına salıb «Onsuz da öləcəyik»
deyən o biri siçandan fərqli olaraq çalışmağıyla, çarpışmağıyla xamadan
yağ əmələ gətirib qurtula bilmişdi. Xama içində üzənlərin nəzərinə!
Çox çapalayanda yağ əmələ gəlir. Amma özünü yağ-bal içində duymaq üçün
kimsə bura heç olmasa bir qaşıq bal əlavə eləməlidi.
Hamı çalışır, hamı çarpışır. Yaşayanlar da, bunu simulyasiya edənlər
də. Biz burda qadın azadlığı uğrunda çalışarkən Qərb qadını mətbəxə,
evinə, uşaqlarının yanına qaytarmağa çalışır. Son vaxtlar Britaniyada
küçələrdə «İşgüzar qadınlardan pis analar əmələ gəlir» məzmunlu reklam
plakatları asılıbmış. Bu plakatlar cəmiyyətin hiddətinə səbəb oldu və
indi ingilis qadınları yaxşı ana olduqlarını sübut etməyə çalışarkən
əlbəttə ki, işdən çıxmadılar. Onlar etiraz elədilər və hiddətləndilər.
Bu hiddət cəmiyyətdə əks-səda doğurdu və tezliklə reklam plakatlarını
küçələrdən yığışdıracaqlar. Yəqin etiraz edənlər ayağının altında bərk
yağı hiss eləmiş siçanın duyduğu hisslərə bənzər bir duyğular keçirir.
Bəlkə də daha artıq, yəni qalib olmaq ləzzətini yaşayırlar. Axı işin
sonunda, çalışmağının nəticəsini gösməlisən. Məsələnin düyünü də, mahiyyəti
də bundadır. Bunu sönmüş vulkandan soruşun, ya da istəklərini içində
gömürmüş bizlərdən. Pardon, bunu deməyi unutdum, İngiltərədəki reklam
kompaniyasının əsas məqsədi qadınları təhqir etmək yox, cəmiyyətin etiraz
dərəcəsini müəyyənləşdirmək idi. Bu məsələni əlində bayraq edib cəmiyyəti
qızışdıran «Mumsnet» adlı populyar ünsiyyət saytı eyni cəhdlə baş nazir
Qordon Braunun müsahibə zamanı sevimli peçenyesi barədə danışmaq istəməməsini
tənqid eləmişdi.
Mən birmənalı şəkildə deyə bilmirəm ki, çalışmaq lazımdı, ya yox. Bu
yaxında dünyanın mədəniyyət mərkəzlərindən biri sayılan «La Skala» opera
teatının kollektivi hüquqlarının pozulmasına etiraz olaraq məşhur «Karmen»
operasının ifa etməyə səhnəyə gündəlik paltarlarda çıxıblar. Təsəvvür
edirsiz, ehtiraslı Karmen qulağının ardına al qırmızı gül taxıb qaralı
qırmızılı, qırçınlı balağını yelləmək əvəzinə aşınmış cinslərini əyninə
keçirib səhnə mədəniyyəti baxımından bərbad gündə görünən Xosenin yoldan
çıxarmağa çalışır. Bilmirəm «xabaneranı» oxuyarkən balaqlarını yelləmək
əvəzinə aktyor nə edirmiş? Amma bu çalışqanlığı və etirazına görə tamaşaçılar
tərəfindən «Biabırçılıq!» çığırtılarından ibarət atəşə tutuldular. Sən
demə aktyorlar məşqlər zamanı lazım olduğundan 6 dəqiqə artıq saxlanılmağa
etiraz edirmişlər. Cəmi 6 dəqiqəyə…
Ona görə də düşünürəm ki, bəlkə mən «Viaqra» satmaq istəyənlərə çox
mənfi reaksiya verirəm. Bəlkə həqiqətən də nə vaxtsa bu dərmana möhtac
olacağıq və spamdakı məktubların xəbərdarlığı bizə öncəgörməlik kimi
gələcək. Bəlkə də həqiqətən nə vaxtsa aptekə gedib bu dərmanı soruşmaqdan
utanıb «Viaqra» satanların məktublarından birini tıklayacam. Bəlkə kompüterimə
viruç düşəcək, ya da düşməyəcək, bunu bilmirəm. Amma bu zaman onlar
qələbə çalmış olacaqlar. Çünki uzun illər bu «Viaqra»nı mənə satmağa
çalışıblar. Onda yəqin onlar xama içində çapalayıb yağ çalmış siçanın
keçirdiyi hisslərə bənzər duyğular keçirəcəklər. Kompüterimə virus düşsə
yəqin mən xama içində boğulub qalmış o biri siçan kimi «Eybi yox, bu
dəfə alınmadı» deyəcəm.