«Bomj»
olmaq dəbdə deyil
(Kosaya ikinci çərşənbə məktubu)
Salam, Kosa. Hal-əhval, xoş-beş – on beş və s. belə tipli sözlər...
Sözə simiclik eləmirəm, yerə qənaət edirəm. O qədər yazacaqlarım var
ki, heç səhifə yetməz.
Səndən incimişəm. Neçə vaxtdı içimdə söz qaynadıram, tüstüsü təpəmdən
çıxır. Elə bilmə ha, millət səni çox istəyir. Durub vaxt vədə yetişməmiş
(gəlib çıxsaydın dalcan danışmaq olmazdı da!) səndən qeybət eləsəm camaat
bunu milli dəyərləri alçaltmaq kimi başa düşərlər. Milli dəyərləri tapdayanlar,
milləti nüfuzdan salanlar azmış mən də qoşulum onlara. Elə- belə, söhbət
eləyirik də, cavanlar demiş mırt vururuq. Axı sən də bizlərdənsən. Sənin
kimi qəhrəmanı yalnız bizim kimi xalq yarada bilər, başqası heç vaxt!
Bilirsən, dünya əslində böyük olduğu qədər əlçatmaz deyil. Allaha şükür,
oxuyuruq, baxırıq, bilirik. Başqa millətlərin adətlərini öyrənib sonra
məişətimizə də qatırıq. Şaxta Babayçün, Santa Klausçün o qədər dedilər
ki, «yaddır, bizə xas deyil, bizim öz milli personajlarımız, məsələn
Kosa var», xeyir eləmədi. Millət hər il yeni il gecəsinə səni yox, onu
çağırdı. Aranızı vurmuram, olanını deyirəm. Süfrəsinin başına yanağı
qırmızı, yaxud içməkdən qızarmış qoca ağsaqqal babanı oturtdu. Yanına
sarısaç qız da qoyub adına Qar Qız, yəni guya Şaxtanın nəvəsi adlandırdı.
Uşağına Şaxta Baba çağırtdıra bilməyənlər xəcalətindən yerə girməməkçün
pambıqdan bığ-saqqal yapışdırıb özü qırmızı libasa büründü. Bir aylıq
maaşını bir torba hədiyyəyə məmnunuiyyətlə dəyişib payladıqca sevincindən
az qaldı ürəyi gedə. Bilirsən niyə? Xalqımız əslində başqalarının adətinə
tez uyğunlaşandı. Sərf eləsəydi yeni ilə səni gətizdirərdilər, adını
da «konqlomerat», yaxud «adətlərin qovşağında milli elementlər axtarışı»
qoyardılar. Başa düş, sən bizimkisən. Sən keçmişdən gəlmisən, əyin-başın
Şaxta Babadakı kimi naftalin yox, keçmişin, özü də unutmaq istədiyimiz
keçmişin iyini verir.
Bilirəm, sən inciynlərdən deyilsən, ona görə ürəknən yazıram. İnciyən
olsaydın qadağan olunmuş illərdə çıxıb gedərdin başqa millətin qapısına.
Mən bilmirəm bu bir il ərzində sən harda veyillinmisən, kimin qapısını
pusmusan. Heç olmaya Laplandiyada məskunlaşmış, ev-eşik sahibi olmuş
Santa Klausdan gözün su içsin! Özü gəlməmişdən əvvəl onun buz sarayından
elə görüntülər verirlər ki, adamın heyrətdən çənəsi düşür. Bu neçə il
nədi, neçə əsrdə bir balaca koma da tikə bilmədin özünə? Vallah ayıbdı.
Mən indi dünya milliətlərinin yanında necə dilimə gətirim ki, hər il
çiçəklər tumurcuqlayanda, təbiət oyananda mənim milli qəhrəmanım, bomj
Kosa Keçəli də yanına salıb sallana sallana gələcək.
Gəlməyinə gələcək, amma məqsədi qapı-qapı gəzib pay-puh dilənmək olacaq.
Bizim Kosamız birindən yumurta, o birindən qoğal alıb, tuluğunu dolduracaq.
Amma Santa Klaus Laplandiyadakı villasıyla fors eləyəndən sonra hamının
gözü qabağında xizəkli arabasını hədiyyəylə doldurur. Deyəcəksən, ucuz
reklamdı. Nolar, barı sən də elə?! Heç olmaya vədə yetəndə xurcununu
yırtığını yama, əyin banşına əl gəzdir. Elə biz də yazıq olmaqdan, əl
açıb dilənməkdən bezmişik. Bilirsən, bu artıq keçmir. Mən bilirəm, sən
də bilirsən ki, bu tryukdu. Yazıq olub qapıları gəzmək dəb deyil. Noolub
bizə, dövlətimiz, bayrağımız, himnimiz, neftimiz......
Heç fikir vermisənmi, sənünçün bir dənə də təzə mahnı qoşan yoxdu? Amma
Şaxta Babaya hər il bir neçə təzə mahnı yazırlar. Odur ki, ağlını başına
yığ. Özünə «respektabelnı vid» ver. Villaya gücün çatmasa təzə «novostroykalardan»
biringə çoxotaqlı mənzil götür. Bir də ki, adam bir kəsin qapısını açanda
əliboş gəlməz, ayıbdı. Onda sənnən hamı bölüşər, biz ürəyi yuxa millətik.
Bax mən deyənləri eləsən, başın haqqı, oğlumun hər il Şaxta Babaya yazdığı
məktubunun üstünə sənin ünvanını qoyacam. Qoy bilsin ki, bizim milli
obrazlarımız da bayramda nəsə gətirir. Başa salacam ki, a bala, hədiyyəni
Kosadan istəyərlər. Axı o, bizimkidi, özümüzküdü...