Balalı
bəlalım
Az qalıb!... Bir az da dözün. Maydı. Gözünü açıb yuman kimi dərslər
bitəcək. Ölüm-zülümlə dərs ilini yola verdik. Çox danlandıq, əsəbləşdik,
uşağımızı çəngələdik, müəllimin üzünə qayıtdıq, iki gündən bir Allahı
çağırıb dəng elədik… İyun ayında uşağın müəllimləri tezbazar imtahanları
hə-yox edəcək və dərindən nəfəs ala biləcəyik. Valideyn olmaq asan deyil!
Uşağı hələ məktəbə getməyəni var. Onun pampersini, yoqurtunu, bananını,
Hipp çayını, süni südünü, oyuncaqlarını çatdırmaq lazımdı. Körpəsi olan
valideynə lap çətindi. Söz qanmır üstünə çığırasan. Multik başa düşmür
qoyasan saatlarla televizor qabağına. Danışmalısan, oxumalısan, lazım
olsa oynamalısan… Fırfıra kimi başına fırlanacaq, gözdən qoymamalısan.
Birdən yıxılar, başı dəyər, alnı çatlayar, sonra həkimə aparıb tikdirmək
lazım olar, zərbədən gözü çəp düşər. Yaxşısı budu gözün üstündə olsun.
Bu da bir qismətdi, daşıyın, valideynlər!
Elə deməyin, hamı bizim kimi deyil. Bütün millətlər nəsil qayğısına
eyni ehtirasla qalmır. Ortabab amerikalı öz uşağına həftədə cəmi 4,5
saat vaxt ayırır. Fransız ondan da az, ikicə saat. Əgər amerikalı qadın
üstəlik işləyirsə həftədə cəmi 7 saat uşağına vaxt ayıra bilir, artıq
heç alınmır da. Bu məsələdə yenə də fransızlar daha arsızdı. Qadın işləyirsə
heç günə bir saat da uşağıyla bir yerdə ola bilmir.
Ortabab avropalı təxminən 29 yaşında valideyn olur. Rusiyada cavanlar
bu səhvi daha tez edir, orta hesabla 20 yaşında. Hindistanda 19 yaşında
valideyn olurlar. Bu da istidəndi və darıxmaqdan. Bu məsələdə tələsgənlik
heç yaramır. Yetkinlik yaşına çatmayanadək uşağımıza körpə kimi baxırıq.
Amma 8-9 yaşında da valideyn olanlar var ki, ağır qisməti çiyinlərinə
alıb daşıyırlar. Ən cavan valideyn Çində qeydə alınıb. Bu 1910-cu ildə
baş verib. Valideynlərin 8 və 9 yaşı vardı. Yəqin bu valideynlərin valideyni
yaxşı olmayıb.
Valideyn olmaqçün evlənmək bəs eləmir. Gərək özünü zülmə qatıb heç olmasa
bir uşaq doğasan. Bəşəriyyət tarixində bir qadının 69 uşaq doğması halı
rekord sayılır. Rekord vurmuş kişi valideyn isə faraon Ramzesi sayırlar.
Onun müxtəlif qadınlardan 160 uşağı vardı. Maraqlıdır ki, prezervativ
buraxan məşhur firmanın adı da «Ramzes»dir. Yəni ki, bu malı işlədənə
üstündə bir qucaq uşaq da arzulayırlar.
Bir uşaq, ya da ki, bir-iki illik fasilylə növbəti uşaq doğularsa nəfəs
almağa macal tapırsan. Amma birdən əkiz oldu?! Biri ağzını bağlamamış
o birisi açır. Eyni vaxtda qarşoka gedirlər, eyni vaxtda da acırlar.
Dəhşət! Deyirlər ki, bu dəşhətdən Nigeriyada daha çox olur. Hər 11 doğuşdan
biri əkiz olur. Yaponlarsa əkizlərə tamarzıdır. Onlarda 250 doğuşdan
biri əkiz ola, ya olmaya. Allahın onlara yazığı gəlir, bilir axı yerləri-yurdları
darısqallıqdı.
Ola bilər biz öz aramızda qürurla «Valideynin pisi-yaxşısı olmur», ya
da «Valideynləri seçmirlər» kimi ağıllı kəlamları qürurla deyirik. Amma
İngilis həkimləri deyir ki, hər şeyin pisi yaxşısı olan kimi valideynin
də yaxşısı və pisi olur. Onlar bir həftədə doğulmuş 7 yaşlı 6574 uşağı
müşahidə ediblər. Onlardan hər 20 nəfərdən birinin valideyni boşanıb.
Sən demə boşanmış valideynlərin uşaqları həmyaşıdlarından geri qalmağa
başlayır. Deyirəm axı, valideyn olmaq asan deyil. Uşağın xətrinə sevmədiyin
adamlar da yaşamalı olursan.
Ailə hərarəti deyilən bir anlayış var. Bu yalnız yola gedən valideynlər
arasında baş verir. Bu münasibəti rəqəmə çevirib demək də olar. 2 böyük,
2 uşaqdan ibarət ailə il ərzində 1300 kilovatt/saat istilik enerjisi
istehsal edir. Əlbəttə, ürək yandırırıq, sonra istisinə qızınıb ovunuruq.
Uşaqlarımıza lap son pulumuz olsa da oyuncaq alıb çevindirirk, sonra
gözümüzün qarşısında onu sındırmasına dözüb köks ötürürük. Bu çoxdandı
ki, elə belə də gedir. Ən qədim oyuncağın 3 min il yaşı var. Onu Arazın
o tayından tapıblap. Amma indi Luvr muzeyində qorunur. Xasiyyətimizə
bələddirlər yəqin, uşaqlarımız oyuncaq sındırarsa bir bunu ürəyimizə
yaxın bilənlərdən deyilik. Odur ki, əlimizdən alıb yaxşıca saxlayırlar.
Avropa standartlarına görə tüklü ayının başını qoparmaq üçün uşağın
əllərinə 10 kiloqramlıq yük düşür. Görürsüz də, bu torpaqlar həmişə
bahadırlar yetişdirib! Bunu milyonlarla qopardılmış ayı kəllələrinə
vurmuram day, gözə gələrik. Uşaqlarımızı ərköyün böyüdürük fikrindəyik.
Amma alman çoçuqlarının 40 faizi artıq 9 yaşında böyüklərin köhnəlmiş
mobill telefonunu işlədir.
Biz bir ucdan oyuncaq sındırdıqca bütün dünya ondan da artıq sürətlə
oyuncaq istehsal edir. 1947-ci ildən bəri konstruktor istehsal edən
«Leqo» firması o qədər plastmas detal yaradıb k, bölüşdürsən Yer üzünün
bütün sakinlərinin hərəsinə 30 detal düşər.
Dünyanın ən tələbkar uşağı ingilis kralı 4-cü Henrix sayılır. O, 9 ayında
taxta çıxıb. Onun ilk imzaladığı fərmanda (daha doğrusu barmağını mürəkkəbə
batırıb basdığı kağızda) dayəyə müəyyən günlərdə özünü şappıldatmağa
icazə vermişdi ki, özbaşına qalıb ağını çıxarmasın. Görürsüz, onsuz
da valideynsiz olmuş, lap padşah olsan da. Bir az da dözün, valideynlik
zülmünün də bitən bir günü olur. Uşaqlar özləri valideyn olanda…