Günəşin tanqosu
Yaxud oxuduqlarımdan mənə nə?!

Dünən şəhər kənarından evə qayıdarkən bütün yol boyu günəş kipriklərimdə tanqo oynayırdı. Gözlərim açıq olanda günəş qırmızı damla kimi kipriyimin ucundan sallandı, amma gözüm qırpılandı qırılıb düşmədi. Günəşin şəfəqindən gözüm qamaşanda onları qapatdım və qırmızılı bir tamaşaya baxmalı oldum. Günəş qapadılmış gözlərimi də işıqlandırırdı. Hər dəfə günəş şüalarını ağac, ya da divar kəsəndə göstərilən tamaşada dəyişiklik yaranırdı. Bəbəyimin düz ortasında kiçik günəş qızarırdı. Onun ətrafında gah dörd tərəf, gah da səkkiz yana parlayan şüa işıqlanır və fırlanırdı. Sonra bu şüa o qədər tez hərləndi ki, dördləçəkli, 6 ləçəkli, 8 ləçəkli sonra isə 12 ləçəkli çiçəyə çevrildi. Belə təsvirləri seyr etməkdə davam etmək üçün gözlərimi bir az da çıx qapadım. Təsvirlər fırlandı, sonra yaxşı tanıdığımız simvollara çevrildi. Faşist işarəsinin əks tərəfinə fırlanan simvoldan tutmuş, xalça rəsmlərimizdəki naxışlara, qaya rəsmlərindən tanıdığımız rəmzlərə qədər dəyişə-dəyişə mənə yol yoldaşı oldular. Avtobusdakılar yəqin uyuduğumu düşünürdü. Amma günəşin tamaşasını avtobusun tozlu interyerinə dəyişmək fikrində deyildim. Necə olur ki, bütün bu simvollar 5-10 dəqiq ərzində gözümə göründü? Yəqin günəş ona baxanların hamısına belə şou göstərir. Günəş simvolları, rəmzləri də yəqin belə yaranıb. Sadəcə bunu görməkçün gözlərini qapatmalısan. Sonu görünməyən bir heyranlıq…
Hamısı çox oxumaqdandı. Son zamanlar simvolika ilə yəqin lazım olduğundan artıq maraqlanıram. Gözümə xoş gərünən bütün başlıqları süzgəcdən keçirmədən oxuyuram. Süzgəcdən keçirmə mərasimi sonra gəlir. Yadda saxlayım, ya yox? Məsələn, bəlkə də bir ay əvvəl oxuduğum informasiya beynimdən çıxmır: Orenburqdan olan bir kişi sevgilisinin portretini dəftərxana düyməciklərindən hazırlayıb. 1 metrənin metrə yarıma olan rəsmi hazırlamağa ona 9600 düyməcik lazım olub. Bununçün kişi şəhərin bütün dəftərxana dükanlarında satılan düyməciklərin hamısını alıb. Qırmızı, sarı, ağ, göy və yaşıl düyməciklər piştaxtalardan yoxa çıxandan sonra ona yenə də qara düyməciklər lazım olub. Qara rəngli düyməcikləri ona Moskvadan alıb göndəriblər. İfrat romantik 33 yaşlı sevgilisinin portretini taxta lövhəyə xanalara bölmək şərtilə keçirib. Çəkisi 10 kiloqrama çatan portreti sevgilisinə təqdim edib onu zora salmamaq üçün o, portreti ağaca asıb. Mağazadan qayıdarkən qadın yolunun üstündəki yalın ağacdan öz portretinin asıldığını görüb. Yazıda deyilməmişdi ki, bu qadın öz portretini görəndə sevincindən atılıb düşüb, yoxsa gözləri yaşarıb. Amma İnternetə qoyulan gün bu portretə 40 min adam baxmaq istəyib. Hamı bir adi kişinin adi qadına qeyri-adi sevgi etirafını gözləriylə görmək istəyib. Mən də eləcə, adi bir gündə, adi paltarda həmişəki kimi evə qayıdarkən gözlənilməz bir etirafı görmək istərdim, o qadının yerində olmaq istərdim. Sonu görünməyən bir həsəd…
Ağac demişkən, beynimin zirzəmilərindən daha bir informasiya yazıya soxulmaq istəyir. Nyu-Yorklu bir yazıçı öz romanını işıq dirəklərinə və ağaclara yapışdırır. Bunu «The Guardian» yazır və deyir ki, sirli yazıçı öz detektiv romanını vərəq-vərəq edib yazdıqca İst-Villic rayonunda yayır. Əsərin qəhrəmanı qucağında körpə uşaqla tək qalmış qadındır. Amma bu müəllif səhifələnmiş romanının altına imza atmır. Hər vərəqdə növbəti səhifəni oxumaq istəyənlərə göstərişlər var ki, gələcək səhifəni harda tapıb oxumaq olar. «The New York Post»un jürnalistləri 7 və 8-ci səhifələri tapanacan əldən düşüblər, amma ilk 6 səhifəni gördüm deyən olmyıb. Ona görə də əsərin ədəbi məziyyətlərindən danışmırlar, amma ideyanın orijinallığını müzakirə edirlər. Yerli sakinlər bu hərəkəti o qədər də bəyənmir. Ola bilər ki, kimsə belə interaktiv sənəti bəyənib və hər dəfə növbəti səhifəni tapmağa həvəslə yollanır. Deyilənə görə bu ideya yenilik deyil. 2010-cu ildə repçi Jay-Z piar kompaniyasında bu jestdən istifadə etmişdi. 320 səhifəlik memuarını Nyu-Yorkun künc-bucağında yaxşıca gizlətmişdi. Tapana konsertə bilet düşürdü. Reklam bir yana, amma insan diqqətinə tamarzı qalmış yazıçının bu hərəkətində nəsə bir nisgil duyulur. Yəqin ki, o, romanını qoltuğuna vurub nəşriyyatların hamısını əldən salıb. Sonra İnternetə qoyub və forumlarda romanı oxuyanların dediklərini həyəcanla izləyib. Nəhayət etinasızlıqdan bezəndə romanını paralayıb ağaclara və işıq dirəklərinə yapışdırıb. O, romanının növbəti səhifəsini arayan oxucu harayındadı. Yazı-pozuya dəxli olan hər kəsin oxucusunu itirmək qorxusu var. Onsuz da yazılarını küləyə qarşı buraxan havalanmış müəllif kimi yaşayırıq. Amma bir gün gələ bilər ki, biz də yazdıqlarımızı gecənin zülmətində gizlincə işıq dirəklərinə yapışdırıb qaçarıq. Ona görə də sonu görünməyən bir qorxu…