Ləpədöyəndə 
          xərcəng də balıqdı
          «Çesnoye slovo, ya yeşo malçik»
          
        «Bizə 
          elə gəlir ki, yaxşı olduğumuza 
          görə bizi sevirlər. 
          Ağlımıza gətirmirik ki, bizi sevənlər 
          yaxşı olduğuna görə sevilirik»
          L. Tolstoy
        
          Yarımbaşlığa çıxardığım bu cümlə «Bir cənub şəhərində» filmində səslənən 
          kimi camaatın ağzına necə düşübsə indiyədək dillərdə əzbərdi. Hələ sevmədiyini, 
          azad və subay olduğunu demək istəyən qəhrəman bakirəlik anlayışına fərqli 
          münasibəti olan rus qızına başa salmağa çalışırdı ki, onunla nə istəsə 
          edə bilər (yəqin anlayırsız ki, nə mənada). Bizdə adətən qız və qadın 
          anlayışları çox fərqli məna verir. Qızdısa mütləq bakirə olmalıdı, qadınsa 
          sevişməyin nə olduğunu artıq bilməlidi. Nədənsə oğlan və kişi anlayışlarına 
          həmən rakursdan baxmaq qəbul olunmayıb. Toydan əvvəl heç kim adaxlısından 
          «Oğlansan, yoxsa kişi» deyib soruşmaz. Evlənirsə deməli özündə əmindir. 
          Eləcə də heç kim abırlı qızdan toydan qabaq «Qızsan, yoxsa qadın» sualını 
          ağlına da gətirmir. Ərə getməyə ürəklənibsə, deməli qızdır. Bəs yazıq 
          qızlarımız hardan bilsin ki, seçdiyi oğlan ailə saxlayacaq dərəcədə 
          kişidir, ya yox? Ona görə də görək təcrübəli qadınlar oğlanları kişidən 
          necə ayırırlar. Necə deyərlər bu məsələyə qadın gözüylə baxaq:
          Oğlan bilir ki, ağlı var. Kişilərsə bu ağılnan nə edəcəyini bilir.
          Oğlanlar hələ ki, (əksər hallarda) əzələlərini kifayət qədər bərkitməyiblər. 
          Kişilərsə (adətən) artıq qarın bağlayıblar.
          Oğlanları cırnatmaq maraqlı olur. Baxarıq, görərik, bəlkə oldu, bəlkə 
          yox?.. Kişilərlə belə rəftar etsən atıb gedər. Hamı bilir ki, hətta 
          doğulanda da qız uşaqları oğlanlardan daha çox olur. O qədər tənha qadın 
          var ki…
          Kişiyə görə hətta əzab çəkmək də xoş olur: zəng edərmi, ya etməz? Xatırlayırmı 
          görəsən, yoxsa unudub? Oğlan ağıllıdırsa, qadını belə zülmlərə tez sala 
          bilir. Kişi axmaqdırsa özü əziyyət çəkir.
          Oğlanlarla məhəbbət oyunu oynamaq asandır. Kişilər hissləriylə oynamağa 
          imkan vermirlər. Əslində kişilərlə də oynamaq olar, əgər onun qaydalarını 
          qəbul etsən.
          Dəyərli kişilər çoxdan «zanit»di. «Qonşu bağın meyvəsi şirin olar» deyiblər. 
          Yaxşı oğlanlar isə həmişə azaddır. Əgər azad deyilsə, lazım olsa sənin 
          üçün bir neçə saatlıq «azad» ola bilərlər.
          Oğlanlar səni müəllim və yolgöstərən kimi qəbul edirlər. Həyatda da, 
          sevgidə də, seksdə də. Bəzər saçı-başı ağarmış kişilər də bu «uşaqlıq»larından 
          uzun illər qurtula bilmir. Kişilərsə sənə şagird kimi baxır. Lap pis 
          halda birgünlük rəfiqə kimi, amma müəllim kimi yox.
          Oğlan səndən nə istədiyini dəqiq bilir. Taktı çatıb bunu dilinə gətirməsə 
          belə. Kişilərsə bunu necə əldə etməyin yollarını tanıyır. Onlar da bunu 
          dillərinə gətirməyi sevməz.
          Oğlanlarla yataqda bütün «Kamasutra»nı başdan-başa səhifə-səhifə oxumaq 
          olar. Kişilərsə bu kitabın qızıl səhifələrindən bir neçə vərəq seçəcək. 
          Ola bilər cəmi 3-4 səhifəsini…
          Oğlanla harda, ürəyin necə istəyir və nə istəyir, nə qədər istəyir – 
          eləcə ola bilərsən. Kişi ilə onun ürəyi nə, nə qədər və necə istəyir 
          – elə olacaqsan.
          Oğlan ümid edir və düşünür. Kişi isə inanır və bilir. Bunu o, bir eşelon 
          qadınlarla ünsiyyətindən öyrənib.
          Oğlan sənə bağlanır. Kişi isə səni özünə bağlayır. Onlardan hər ikisi 
          bağlanarsa buna məhəbbət deyərlər. Bu isə bizim mövzumuzdan çox uzaqdı, 
          mən ondan danışmırdım.
          Sən oğlanların oxuduğu kitabları artıq unutmusan. Bu mövzuda danışanda 
          həmin duyğuları xatırlayıb hərdən gülümsəyirsən. Kişilərin oxuduqlarını 
          isə hələ oxumamısan. Bura sirli meşə qədər cəzbedici görünür.
          Oğlanla həftədə ən azı 2 dəfə görüşməlisən, yoxsa özünə başqa rəfiqə 
          tapar. Kişi ilə həftədə bir dəfədən tez görüşə bilməyəcəksən. Qalan 
          vaxtını o, arvadının yanında keçirir.
          Oğlanı klub, ya da diskotekadan çıxarmaq olmur. Kişini isə ev başmaqlarından.
          Oğlan istəyir, kişi bacarır. Dərd ondadır ki, onlardın heç biri qadına 
          lazım olanı verməkçün barmağını tərpətmək belə istəmir. Bu da təbbidir, 
          axı oğlanlar böyüyüb kişi olacaq (!?). 
          Kimsə deyə bilər ki, qadın və kişi arasında bu boyda fərqin özü haqsızlıqdı. 
          Təbiətin qanununa görə qız bir günün içində qadına çevrilir. Oğlanın 
          isə kişiyə çevrilməsinə bəzən bir ömür yandırmaq lazım gəlir…