Cinayətkar pullular
Dünyanın ən bahalı 
          ləzzətləri caniyətlərdi ki, onu pulla almaq olmur
          
 
           Bəzən adamlar cinayət edib pullanır. Bəzən varlılar varidatını 
          cinayətlər, fırıldaqçılıqla, kələklə əllərində saxlaya bilir. Bəzən 
          milyonçuluq zirvəsindən enmiş zənginlər adətkarlıqda olduğu həyat tərzini 
          saxlamaqçün dirsəyəcən qana bulaşırlar. Belə əhvalatlar mətbuatda yayılanda 
          böyük qalmaqallar qopur. Bu cinayətlərin başında duran motivləri hamıya 
          anlaşıqlı olur. Varlılar pulsuz yaşaya bilmir, ona görə də pul xətrinə 
          aldatmağa, hətta öldürməyə əl bulaşdırır. Bir tək pul bütün cinayətlərin 
          başında dayanmır. Çünki elə hadisələr var ki, varlılar pula görə deyil, 
          tamma başqa, adi insanların anlaya bilməyəcəkləri səbəbdən cinayətkar 
          olurlar. Halbuki onun varidatının yüzdə bir hissəsi də rahat və problemsiz 
          yaşamağa bəs edərdi. Belə cinayətlər sensasiyadan artıq hadisələrdi, 
          onlar əfsanələrə çevrilir və bəzən bir neçə nəsil təkrar danışılıb, 
          təkrar heyrətləndirir.
          Sevimli arvadının kolbasası
          Bu qəbildən olan hadisələrdə biri arvadını kolbasaya qatmış Çikaqo milyonçusu 
          Albert Luis Lütqertin əhvalatıdır. 19-cu əsrin sonunda Çikaqo Amerikanın 
          kolbasa sənayesinin mərkəzi sayılırdı. Alman immiqrantı Albert Lütqertin 
          balaca varidatı iri zavod qədər artdı. Sonra onu Amerikanın kolbasa 
          kralı adlındırmağa başladılar. Lütqert arzuladığı həyat tərzini sürürdü 
          və Çikaqonun sözükeçən adamlarından biri idi. Yaşı artdıqca bir az da 
          cavan məşuqələr seçirdi. Amma arvadıyla da üzülüşmək istəmirdi. Çünki 
          cəmiyyətin gözündə nümunəvi, ailəcanlı kişi obrazında qalmaq istəyirdi. 
          Arvadı isə ərinin macəralarına dözmək fikrində deyildi. Nəhayət onlar 
          ayrı yaşamağa başlayırlar. Arvadı Luiza boşanma tələb edirdi. Bu isə 
          onun yaratdığı obrazı dağıda bilərdi. Lütqert əxlaq məsələsində adının 
          sadalanmağından qorxurdu, çünki dini təşkilatlar həzırladığı ərzaqları 
          baykot edə bilərdi. Onda o, çoxlu pul itirəcəkdi. Ətrafdakılar duyuq 
          düşməyə başlamışdı, onu hətta əlində pistoletlə arvadnn dalıyca qaçan 
          yerdə görmüşdülər. 
          Az sonra Luizanın qardaşı bacısınnı itməsi xəbərini alır. Polis Lütqertin 
          evinə gələndə o, gözəl əhvalda idi və hamını inandırmağa çalışırdı ki, 
          Luiza tezliklə qayıdacaq. Biznesmenin sakitliyi hamını daha diqqətli 
          olmağa vadar etdi. Çünki bir neçə ay əvvəl onun iti yoxa çıxanda Lütqert 
          bütün şəhər polisini ayağa qaldırmışdı. Amma arvadının axtarılması üçün 
          heç barmağını da tərpətmək istəmirdi. İstintaqı aparan kapitan biznesmenin 
          arvadına nifrət etməsinə dair çoxlu sübutlar toplamışdı. Amma əsas sübut, 
          meyit tapılmırdı. Bir neçə gündən sonra fabrikin qaravulçusu polisə 
          gəlib Luizanın yoxa çıxmasından əvvəl Lütqertin gecə sexlərdən birində 
          bağlı qapı arxasında nəsə elədiyini və borudan qara tüstü çıxdığını 
          gördüyünü danışdı. Fabrikdə axtarış aparandan sonra orda çənin bidində 
          bir neçə insan dişi və qadın korsetinni qalıqları və Luiza Lütqertin 
          üzükləri tapıldı. Daha sonra həmən gecə biznesmenin arvadını fabrik 
          tərəfə apardığını görənlər də şəhadət verdilər. Amma Lütqerti birinci 
          dəfədən məhkum etmək mümkün olmadı. İkinci dəfə Lütqertin məşuqələri 
          də şahidlik edəndən sonra onun günahı sübut olundu. Lütqert ömürlük 
          cəzaya məhkum edildi. 
           Lordlar boşanmanın nə olduğun bilmir?!
           Boşanmaqdansa qatil olmağa üstünlük verən varlılar həmişə 
          olub. Hətta damarlarında mavi qan axan lordlar da arvadıyla qatil kimi 
          davranblar. 1974-cü ildə İngiltərənin peri lord Con Laken ailə problemlərini 
          radikal yollarla həll etməyə cəhd etdi. Amma arvadının yerinə səhvən 
          qulluqçunu öldürdü. Ser Con əsil aristokrat idi və onun nəslində nBritaniya 
          İmperiyası tarixində şanlı iz qoymuş bir neçə nəfərin adını çəkmək olar. 
          Cavanlıqda lord hərbi və bankir karyerası qurmağa çalışmışdı, amma hər 
          ikisi alınmamışdı. Nəhayət uğur üzünə gülür və o, kartda 26 min funt 
          udur. O vaxtdan bəri ağzı dada gəlmiş lord professional oyunçuya çevrilir. 
          Nə qədər oynayırdısa, borcu da o qədər artırdı. Lord Londondakı malikanəsini 
          satmağı düşünürdü, amma arvadı Veronika qəti etiraz edirdi. 
          Bir gün uşaqların dayəsi Sandra Rivett vaxtında gəlib çıxmadı. Evin 
          xanımı onu axtarmağı çıxanda qaranlıqda kimsə ona hücum etdi. Qadın 
          qaçıb polis çağırdı. Evin zirzəmisindən qulluqsunun meyiti çamodanın 
          içindən çıxdı. Lord Laken evdə olmasa da ledi Laken əmin idi ki, ona 
          əri hücum edib. Sonradan qohumlar lorddan çoxlu məktublar aldılar. Burada 
          arvadını naməlum adamdan xilas etmək istəyən ərin etirafları yazılmışdı. 
          Amma dəlillər başqa şey deyirdi. Laken sadəcə arvadını qulluqçu ilə 
          səhv salaraq onu öldürür. İkinci cəhddə də uğursuzduq olanda o, ölkədən 
          qaçmağa üstünlük verir. O vaxtdan Lord Lakeni hələ ki, gördüm deyən 
          olmayıb. 
           15 yaşından cinayətkar
           Pul heç də bütün cinayətlərin başında duran səbəb deyil. Bəzən 
          qısqanclıq, ehtiras da cinayətə sürükləyən səbəblərdən olur. 1975-ci 
          ildə hamı qolf meydanında öldürülmüş 15 yaşlı qız barədə danışırdı. 
          Amma o vaxt qətlin səbəblərini tapmaq mümkün olmamışdı. Üstundən az 
          qala 20 il keçmiş başqa bir klanın Kennedilərin nümayəndəsi zorakılığa 
          görə məhkəmə qarşısında ifadə verərkən o vaxtkı cinayətlərin izləri 
          tapılmağa başladı. Sən demə o vaxt hələ 15 yaşlı Maykl Skeykl Martanı 
          sevirdi. Amma o ehtirasını mağara adamı kimi, yəni qızı qolf ağacıyla 
          vurub yıxandan sonra söndürmək fikrinə düşmüşdü. Çünki Marta həmişə 
          «yox» deyirdi. Həmin zərbədən qızın öləcəyini düşünmürdü. 15 yaşındakı 
          cinayətinə görə ona 20 il təkzib etmək hüququndan məhrum etmək şərtilə 
          ömrlük həbs cəzası verdilər. 
           Homoseksual qısqanclıq
           Varidatı 80 milyon dollar sayılan və Amerikada ən nüfuzlu 
          ailələrin birindən olan Con dü Ponun da başına oxşar iş gəldi. Birinci 
          dəfə onun yolu məhkəməyə düşəndə onu eyni cinslilərə olan sevgisindən 
          doğan seksual təngə gətirmə maddəsi üzrə ifadə vermişdi. O məsələni 
          pulla həll etmək mümkün olmuşdu. Amma 56 yaşlı dyü Pon hamının gözü 
          qarşısında olimpiya çempionu Devid Şultsu güllələyəndə bu işi pulla 
          susdurmaq mümkün olmadı. Məhkum özünü dəliliyə vursa da inandırıcı alınmırdı. 
          Qatil güllələyəndən sonra qaçıb hələ 1950-ci illərdə atom müharibəsi 
          ehtimalı üçün qazılmış bomba sığnağında gizləndi. Onu əhatə etmiş polislər 
          üçün o, gah dalay-lama, gah İsus rolunu oynayırdı. Sığınacaqdakı ərzaqlar 
          atom müharibəsi üçün nəzərdə tutulduğundan uzun müddət bəs edərdi. Polislər 
          bunkerin qızdırıcısını sıradan çıxartdılar və donmuş dü Pon üzə çıxmalı 
          oldu. Türmədə o, təkcə kreker yeyir və saçını qırxmağa qoymurdu. Bütün 
          zəhməti hədər idi, çünki hakim onun hoqqalarına inanmadı və 30 illik 
          həbs cəzası kəsdi. İndi qısqanclıq zəminində olunmuş cinayətlərdən danışanda 
          bu hadisənin adını çəkirlər. Çünki deyilənə görə dü Pon və Şults məşuqlar 
          idi.
          
 
           Nə etiraf, nə təəssüf
           Bu günlərin cinayətlərindən Robert Derstin adını daha tez-tez 
          çəkirlər. Onun varidatı 2 milyarda yaxındır. Onun uşaqlıqdan bəri psixi 
          sapmaları olurdu, çünki anasını gözünün qarşısında öldürmüşdülər. O, 
          adamlarla yola gedə bilmirdi. Evlənməyindən on il keçmiş arvadı yox 
          çıxır. O vaxt, yəni hələ 1982-ci ildə onun günahını sübut etmək mümkün 
          olmadı. 2000-ci ildə Derstin köhnə tanışı Syuzan Berman yoxa çıxanda 
          yenə də məşhər ayağına Dersti çəkdilər. Yenə də sübutlar kifayət qədər 
          deyildi. 2001-ci ildə Texas sahillərində parçalanmış qoca kişi tapıldı. 
          Bu Derstin qonşusu Moris Blek idi. İstintaq aşkarladı ki, Derst qocanı 
          güllələyib sonra parçaladı və sonra dənizə atdı. Dert günahını boynundan 
          atmağa da çalışmırdı. Amma onun dediyinə görə mübarizə zamanı tüfəng 
          təradüfən açılmışdı. Pulun hesabına türmədən çıxan Derst qaçmaq əvəzinə 
          qəlyanaltıxanaya girib toyuqlu sendvic oğrlamaq üstündə tutuldu. Qəribə 
          idi, onun cibində 300 dollar olan zaman oğurlamaq nəyənə lazım idi ki? 
          Ən yaxşı vəkillərin çalışması nəticəsində o yenə də azadlığa çıxa bildi.
          «Fövqəlbəşər insan»lar
           Qısqanclıqdan, əsəbdən, pul üstündə olunan cinayətlər bəzən 
          təbii görünür və insan ehtiraslarıyla izah edilir. Cinayətlər tarixində 
          elə hadisələr var ki, heç cür izah edilmir. Keçən əsrin əvvəllərində 
          Amerikada 2 dostun törətdiyi mənasız cinayətləri indiyədək danışır və 
          dəhşətə gələirlər. 19 yaşlı Natan Leopold və 18 yaşlı Riçard Loeb çox 
          varlı və harınlamış bir yəhudi nəslindən idilər. Çikaqo universitetinin 
          ən yaxşı tələbəlrindən olan bu oğlanlar 5 dildə danışa bilirdi . Üstəlik 
          Loeb isə Miçiqan Universitetinin ən gənc məzunu oldu. İlk dəfə oğurluq 
          edəndə Loebin 9 yaşı vard. Bunu ləzzət xətrinə etmişdi. Leopold isə 
          elə həmin yaşda qardaşlarının qarlstuklarını oğurlayıb sataraq puluna 
          siqara alırdı. Dostlar hər ikisi homoseksuallığı meylli olduğundan rastlaşan 
          kimi sevişirlər. Leopold və Loeb Nitşeni dərindən öyrənirdilər, xüsusilə 
          onun qanun və xeyir-şərdən üstün olan «fövqəlbəşər insan» ideyasından 
          ləzzət alırdılar. Özlərinin başqalarından yüksəkdə durmasını düşünən 
          oğlanlar cinayətlər edir və seçilmişlərdən olması fikrindən ləzzət alırdılar. 
          Kiçik oğurluqlardan, mağaza və mehmanxanalardan başladılar. Bir neeçə 
          dəfə maşın oğurlayıb mağaza vitrinlərini kərpiclə çındırmaqdan ləzzət 
          aldılar. Bu kifayət etmirdi. Sonra onlar qıfılı sındırmaqla oğurluqlara 
          girişdilər. İlk əvvəl öz kurs yoldaşlarının yataqxanasını soydular və 
          çap maşınını xatirə kimi özləriylə apardılar. Amma fikirləri ideal cinayət 
          törətmək idi. 14 yaşlı Bobbi Frenksi oğurlayıb, başından vurub sonra 
          boğanda deyəsən istədiklərinə yaxınlaşırdılar. Şəhərdən qırağa çıxıb 
          meyiti turşu ilə tanınmaz hala salıb sonra su axarında gizlətdilər. 
          İlk dəfə səhvi burada buraxdılar. Leopold çox bahalı eynəklərini burda 
          salıb itirdi. Öldürdükləri uşağın atasına onu oğurladıqlarını və əvəzində 
          10 min dollar istədiklərin yazdılar. Amma pul əldə eləmək mümkün olmadı 
          , sünki meyiti tapdılar. İdeal cinayət arzulayanlar pul almayacaqlarından 
          məyus olmadı, çünki bu oyunun özü onlara maraqlı gəlirdi. Cinayət axtarışı 
          getdikcə hamı onlardan danışırdı. Oğlanlar hamıya qoşulub qəzetlərdən 
          oxuduqları faktları müzakir edir və hətta Loeb şəxsi əməliyyat aparacağını 
          hamıya söz verdi. Polis kimi axtardığını bilirdi. Çünki yazdıqları məktub 
          savadlı tərtib edilmişdi və tapılan eynək o qədər bahalı idi ki, hər 
          adamın ona imkanı çatmazdı. Tutulanda «fövqəlbəşərlərin» tutarlı izahı 
          yox idi. Onlar günahı bir-birinin boynuna ataraq olanlardan bir qram 
          də peşman deyildilər. Millət şok içindəydi. İşi yenə də pul həll elədi. 
          Varlı ailələr zamanın ən istedadlı və bahalı vəkilini kirələdi. Vəkil 
          oğlanları günahlarını etiraf etməyə məcbur etdi ki, prisyajnı məhkəməsi 
          olmasın. Prisyajnılar oğlanlara mütləq ölüm cəzası kəsərdi. Məhkəmədə 
          vəkil 20 saatlıq məruzəsində hakimləri inandırdı ki, cinayətdə oğlanlar 
          yox, onlara məktəbdə ziyanlı fəlsəfəni tədris edən insanlar günahkardı. 
          Hər ikisi ömürlük cəza ilə canını qurtardı. Loeb türmədə öz kamera yoldaşlarının 
          əliylə öldürüldü. Amma Leopold isə 1958-ci ildə əff edildi. Azadlığa 
          çıxanda onu illər uzunu xərclənməmiş ailə pulları gözləyirdi. Bu hadisə 
          hamını inandırdı ki, qanun varlılarçün yazılmayıb. Bu cinayətləri adi 
          adamlar etsəydi onlar elektrik stuluna mütləq oturdulacaqdılar. 
           Milyonçu oğruları tutmurlar
           Varlıların etdiyi cinayətlərin başında hansı səbəb durursa 
          dursun, onları bir fikir birləşdirir. Varlılar cəzalanmayacağını, ya 
          da onlar üçün hər şeyin keçərli olduğunu düşünür. Tarix göstərir ki, 
          bu, həqiqətən də belə olur. Yunan milfonçusu Yefromos Moskoxlaidis bir 
          neçə qiymətli tabloların oğrusu olsa da heç məhkəməyə cəlb edilməyib. 
          1983-cü ildə Budapeşt muzeyindən Rafaelin «Madonna Esterqazi» tablosu 
          ilə bərabər bir neçə əsər oğurlandı. Oğrular tutulanda sifarişçinin 
          adını, milyonçu Moskoxlaidisin adını çəkirlər. Onu dindirirlər və hətta 
          əsərləri monastrların birindəki zeytun bağlarından tapırlar. Milyonçunu 
          rahat buraxırlar. Amma heç kim anlamır ki, əsər oğurlağdırmaq onun nəyinə 
          lazımdı. Axı çox məşhur əsərlərdi və satıla bilməyəcək. O kolleksiyaçı 
          da deyildi. Çox guman ki, zeytun maqnatı başqa varlı cinayətkarlar kimi 
          cinayətin özündən ləzzət alırdı. Axı bu ləzzəti pulla almaq mümkün deyildi. 
          
          ***
          Heyvanlar yalnız ehtiacı ödəməkçün öldürür. Ya yeməkçün, ya da müdafiə 
          məqsədilə. Heyvan tox olanda onun ərazisinə girməsən heç vaxt öldürməz. 
          Öldürdü- yedi – ləzzət aldı. Burdakı ləzzət anı motiv deyil, instikti. 
          Bu an ləzzət baş verirsə də heyvanın beynində yox, mədəsində olur. İnsan 
          isə instiktinə varıb da öldürə bilir, ləzzətinə görə də. Yalnız ləzzət 
          almaq naminə öldürən bir heyvan varsa da o, İNSANdır. Deyəsən, bu keyfiyyətimizi 
          biz təkamül naticəsində qazanmışıq. 
           
Qadın baxışı