Amerika pritçaları

Kri hindularının uzaqgörənliyi

Yalnız axırıncı ağac kəsiləndə,
Yalnız axırıncı çay zəhərlənəndə,
Yalnız sonuncu balıq tutulanda
Yalnız onda demək olar ki, pul yeməli deyil...

Çüxur
Adam dərin kədərə düçar olmuşdu. Heyvanlar onun başına toplaşıb dedilər: “Səni belə qəmli görmək istəmirik. Nə istəyin varsa, de, yerinə yetirək». Adam dedi: «İstəyirəm iti gözüm olsun». Kərkəs dedi: «Mənim kimi gözün olacaq». Adam dedi: «Güclü olmaq istəyirəm». Yaquar dedi: «Mənim kimi güclü olacaqsan». Adam dedi: «Yerin sirrini bilmək istəyirəm». İlan dedi: «Mən onları sənə göstərərəm». Bütün heyvanlar ona kömək etməyə razı oldular. Adam onların hədiyyələrini alandan sonra getdi. Bu vaxt bayquş heyvanlara dedi: «İndi Adam çox bilir və mən qorxuram». Maral dedi: «Adamın hər şeyi var, daha qəmlənməz». Bayquş dedi: «Yox. Onun daxilində bir çüxur var. Aclıq qədər dərin bir çüxur. Doymur, ona görə qəmlənir. Dünya ona: «Mənim sənə verəcək bir şeyim qalmadı” deməyincə əl çəkən deyil».

Kaskabal və it
(mayya pritçası)
Biri vardı, biri yoxdu, bir kişi vardı. O, çox kasıb idi və həmişə ovqatı pis olurdu. Onun qoca bir iti vardı. Kişi onunla çox pis davranır və əlinə girəvə düşəndə onu təpikləyirdi. Kaskabal (Şər ruh) bunu görürdü. O istədi ki, itin bu vəziyyətindən öz xeyrinə istifadə eləsin. Bu fikirlə itin qabağında peyda oldu:
- Ay yazıq, niyə belə qəmginsən? Nə olub?
- Necə qəmgin olmayım, sahibim məni hər gün döyür.
- Bilirəm. Bəs niyə onu tərk edib getmirsən?
- O mənim sahibimdi, mən ona sədaqətliyəm.
- Amma sənin sahibin bunu qiymətləndirmir.
- Fərqi yoxdu, mən sadiq qalacam.
Kaskabal əl çəkmirdi, itin başını o qədər yedi ki, axırda o soruşdu:
- Yaxşı, məni inandırdın, de görüm nə edim?
- Ruhunu mənə ver.
- Əvəzində nə verirsən?
- Ürəyin nə istəyirsə.
- Mən tüklərimin sayı qədər sümük istəyirəm.
- Razıyam!
Kaskabal onun tüklərini saymağa başladı. O sayıb qurtarana yaxın itin öz sahibinə sədaqəti yadına düşdü və elə dartındı ki, Kaskabal hara kimi saydığını itirdi.
- Niyə tərpəndin? Hesabı itirdim!
- Lənətə gəlmiş birələr imkan vermir. Yenidən say.
Kaskabal yüz dəfə saydı və hər dəfə it tərpəndi və o, hesabı itirdi.
- Mən təslim oldum, saymıram. Sən məni aldatdın və mənə əməlli-başlı dərs verdin. İtin ruhunu satın almaq adamların ruhunu satın almaqdan çətindir – dedi Kaskabal.

Tədbirli tısbağa
Mukoq hindularının nağılı Bir dəfə tısbağa sudan çıxıb kötüyün üstünə uzanıb özünü günə verirdi. O qızınır və arada havaya baxırdı. Bir də gördü ki, yağış buludu gəlir.
“Yağış yağsa, islanaram ”, – düşünüb o, suya baş vurdu. İnsan həyatı
(Braziliya)Deyirlər bir gün bambuk və daş möhkəm mübahisə edirlər. Hər biri deyir ki, insanın həyatı ona oxşamalıdır. Daş deyir:
-İnsanın həyatı mənim kimi olmalıdır. Onda əbədi olacaq.
Bambuk:
- Yox, yox, mənim kimi olmalıdır. Mən ölürəm, yenidən doğuluram.
Daş:
- Yox, qoy mənim kimi olsun. Mənə yağış, külək təsir etmir. İsti, soyuq zərər vurmur. Mən əbədiyəm. Nə ağrım var, nə qayğım.
Bambuk:
- Yox. Qoy insanın həyatı mənimki kimi olsun. Mən ölürəm, amma öz oğullarımda yenidən həyat qazanıram. Bəlkə, belə deyil? Bax ətrafıma – hər yerdə mənim oğullarımdı. Onların da öz oğulları olacaq.
Bundan sonra daş heç nə deyə bilmədi və kefi pozuldu. Bambuk bu mübahisədə qalib gəlmişdi.

1- 2- 3 - 4- 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 -16