|
|
Məşhurlar
haqqinda lətifələr
Deyirlər birinci
iqtisadçı Kolumb olub. O Amerikanı kəşf etməyə gedəndə
hara getdiyini bilmirdi. Ora çatanda harda olduğunu
bilmirdi. Bütün bunları isə dövlət vəsaiti hesabına
edirdi.
- Hindistanda olmamısansa, bu ölkə barədə necə kitab
yaza bilərsən?
- Dante «İlahi ko-mediyanı» yazmamış cəhənnəmdə olmuşdu
ki?
Moskvada Fidel Kastro üçün qəbul təşkil edilir. Xruşovla
təkbətək qalan Kastro parikin, saqqalın qoparıb deyir:
- Artıq bacarmıram...
- Lazımdır Fedya, lazımdır!!!
Pikasso qonaqları sərgidə gəzdirir.
- Bu mənim avtoportretimdir. Bu isə arvadımın avtoportretidir.
- Güman edirik ki, sizin uşaqlarınız yoxdur.
Brejnev Qararini çağırır yanına:
- Hazırlaş Yura. Günə uçacaqsan.
Qaqarin:
- Leonid İlyiç, axı biz hamımızı orda yanarıq?
Brejnev:
- Sən elə bilirsən mən axmağam? Gecə uçacaqsan.
Roman Abramoviçin şəxsi həkimi ona zəng edib deyir:
- Üzr istəyirəm, ancaq sizə deyəndə ki, idmanla, məsələn
futbolla məşğul olmalısız, məni səhv başa düşmüsünüz.
Ana, sabah mənim yoxlama işim var!
- Narahat olma oğlum, indi təkrarlayarıq. Almaniyanı
paytaxdı?
- Berlin.
- Fransanın paytaxtı?
- Berlin. Ana, bir qədər çətin suallar ver.
- Polşanın paytaxtı?
- Berlin.
- Adolf, sən necə də ağıllısan.
Teymurləng İldırım Bayazidin üstünə gedəndə Azərbaycanda
düşərgə salmışdı. Səhər durub ətrafı seyr edirmiş. Qarşıdakı
dağı göstərib bələdçidən soruşur: "O dağın adı
nədir?" Bələdçi deyir: "Ağrı dağı". "Bəs
o çayın adı nədi?" "Əyriçay" "Bəs
o kəndin adı nədi?" Bələdçi deyir: "Oğruca
kəndi". Teymur deyir: "Çadırları sökün, köçürük.
Bunların ağrısı, əyrisi, oğrusu öz içindədi. Burda bizə
ehtiyac yoxdu".
Bu yaxınlarda Amerika kinematoqrafçıları biliblər ki,
Bethoven musiqi yazırmış.
-Necə ağıllı itdir!- deyərək buna heyran olublar.
Konservatoriyada imtahan verərkən gürcü tələbədən soruşurlar:
-Bethoven neçə simfoniya yazıb?
-Qədərini bilmirəm, amma keyfiyyətinə zəmanət verərəm.
-Pianonun üstünə kimin büstünü qoysam yaxşıdı?
-Bethoveni qoy, o kar olub.
«İllyüstreyson» fransız jurnalında belə elan çap olunub:
«Musiqi müəllimi ailə həyatı qurmaqçün özünə yoldaş
axtarır. Bethoven musiqisini sevənlərə üstünlük verilir.
Qunonun pərəstişkarları heç narahat olmasınlar».
Bethoven Drezdendə olarkən Paeranın «Leonora» adlanan
zəif operasını dinləyir. Tamaşadan sonra müəllif Bethovendən
rəy öyrənmək istəyəndə o, belə cavab verir:
-Sizin operanı o qədər bəyəndim ki, ona musiqi bəstələmək
fikrinə düşmüşəm.
Bethoven həqiqətən sözünün üstündə durub həmin süjetə
«Fidelio» operasını bəstələyir.
Doktor Freydin kabinetində:
- Doktor, mənim oğlum sadistdir: heyvanları təpikləyir,
yaşlıları yıxırdır, kəpənəklərin qanadlarını qoparır
və qaqqıldayıb gülür!
- Onun neçə yaşı var?
- 4 yaşı
Onda qorxusu yoxdur, tezliklə hər şey yoluna düşəcək.
O, nəzakətli və xeyirxah insan olacaq.
- Doktor, siz məni sakitləşdirdiz, sağ olun!
- Dəyməz, frau Hitler...
Bəstəkarlar İttifaqının banketində içməyi sevən musiqiçi
kolleqasını deyir:
- Qardaşım, sən niyə içmirsən?
- Bilirsən, sənin hüzurunda içmək Paqanini qarşısında
skripka çalmaq kimi bir şeydir!
Bilirsinizmi, Asiyada hər iki nəfərdən biri Paqaninidir.
Axı orda alətlər bir simli olur.
Milyonerlərdən biri Paqanininin skripkasına 1,1 milyon
verərək skripkada çalmağı öyrənmək istəyir. Hamıya da
elan edir ki, onun konsertində zal dolu olacaq.
- Doğrudanmı fikirləşirsən ki, səni dinləməyə kimsə
gələcək?
- Yox, onlar Paqanininin skripkasına baxmağa gələcəklər.
Avstriya kralı sarayda ifa etmək dəvətinə Paqaniniyə
istədiyi məbləğin yarısını təklif etdikdə o,
- Bu boyda israfçılıq qəyə lazımdır? Əlahəzrət mənim
çalğımı istəyirsə həmin məbləğdən çox ucuz qiymətə bilet
alıb ifamı teatrda da dinləyə bilər - demişdi
Konsertə gecikən Paqanini kareta tutub sürətlə getməyi
xahiş edir.
- Nə qədər verməli olacam?
- 10 frank
- Zarafat edirsiz?
- Siz bu gün konsertə gəlib sizin bir simdə çalğınızı
dinləyənlərin hər birindən 10 frank almayacaqsız?
- Yaxşı, əgər siz məni teatra bir təkərdə çatdırsanız
mən sizə 10 frank verərəm.
Bir dəfə Vaqner «Tanqeyzer» operasının premyerasına
dostu, həm də rəqibi bəstəkar Meyerberi dəvət eləyir.
Pərdə axıra kimi enməmiş Vaqner soruşdu:
- Moesiro, mənim yeni əsərim necədi?
Cavab əvəzinə Meyerber zalda yuxulayan tamaşaçını göstərir.
Cələn dəfə Meyerber öz operasının tamaşasına Vaqneri
dəvət edəndə o da öz növbəsində onun firkriylə maraqlandı.
-Görürəm, sizin musiqi tamaşaçını yaxşı yatızdırır –
deyən Vaqner zalda uşaq kimi yatan tamaşaçını göstərərək
əvəz çıxmağa çalışdı.
- Hanı, yatanmı var? Siz göstərdiyiniz sizin dünənki
tamaşanızdan sonra hələ də ayılmayıb- deyərək Meyerber
cavab verir.
«Trubadur»
operası üzərində işi tamamlayandan sonra Verdi həmişə
onun musiqisini bəyənməyən musiqi tənqidçisini dəvət
eləyir ki, bəzi fraqmentləri ona göstərsin. Royal
arxasından qalxan kimi
- Hə, necədir, yeni operanı bəyənirsiz?
- Düzün desəm, cənab Verdi hər şey mənə çox bəsit
və maraqsız göründü.
- Ah, siz bilsəz ki, mən sizə necə də minnətdaram!
– deyərək onun əlini aramsız sıxmağa başlayır.
- Niyə, axı operanı bəyənmədim…
- İndi mən yeni operamın uğurunda əminəm. Əgər onu
siz bəyənməmisizsə dinləyici mütləq bəyənəcək!
Verdinin «Riqoletto» operasının tamaşası zamanı Cildanın
partiyasını istedadsız müğənni ifa edirdi. Tamaşaçılar
ifanı bəyənməyərək fitə basırlar.
- Nəzakətsizliyə bir bax, - deyə vokalçı hiddətini
bildirir – dahi Verdini də fitə basarlar?
Çexoslavakiyanın ilk prezidenti öz xatirələrində Yaznaya
Polyanaya getməsini, Tolstoyu görməsini öz xatirələrində
təsvir edib. İşıqlı və isti bir gündə stansiyaya at
göndərilmədiyindən piyada getməli olan prezident kəndli
komalarının birinə girib su içmək istəyir. Milçəklərlə
dolu komada müxtəlif orqanları çürüyən kəndli ailəsindən
iyrənəndən sonra mülkədar malikanəsinə yaxınlaşıb
Tolstoyu pinəçilik eləyənkən iş başında görür: «Siz
burda ayaqqabı tikirsiz, amma kəndlilər sifilisdən
çürüyür, onları müalicə eləmək lazımdır» - deyir.
«Əyyaşın nəyini müalicə ediək, onsuz da yenə əxlaqsızlıq
eləyərək xəstələnəcək. Onu əxlaqsızlıqdan müalicə
eləmək lazımdı» deyən Tolstoyu prezident sosial həyat
problemlərini anlaya bilməyən insan kimi qiymətləndirmişdi.
Qorki Mopassanın əsərlərini oxuyur:
- Yaxşıdı, amma ədəbsizlikdir.
Ardını oxuyur.
- Yaxşıdı, amma həyasızlıqdı.
Yenə də oxuyur.
- Yaxşıdı, amma biabırçılıqdı.
Oxuyub qurtardı.
- Əxlaqsızlıqdı, (pauza)………, amma əladır!
Pikassonu qatarda gedərkən qarət eləyirlər. Bir rəssam
kimi ondan oğrunun portretini çəkmək xahiş edilir.
Onun eskizlərinə əsasən iki qoca, iki qarı, 3 tramvay
və 4 yuyucu maşını həbs eləmək olardı.
Dahi Pikassodan xəbər alırlar:
- Sizin əsərlərinizin dahiliyi nədədir?
- Mən daltonikliyim, çəpgözlüyüm, Parkinson xəstəliyim,
müqəddəs Vittanın rəqsi və keflilik sindromum ilə…
Pikassonun studiyasına milyoner xanım gəlir. Kubizm
üslubunda çəkilmiş rəsmlə maraqlanıb soruşur:
- Burda nə təsvir edilib?
- 200 min dollar – deyə rəssam cavab verir.
- Mən sizin portretinizi tamamlayıram – deyə Pikasso
rəsmini çəkdiyi adama müraciət edir. - İndi isə ona
oxşamağa çalışın.
Çaykovskinin «Yevgeni Oneqin» operası gedir. Oneginin
Lenskini öldürməsi səhnəsində zalda oturmuş bir uşaq
anasından soruşur:
- Ana, onu pis oxuduğu üçün öldürürlər?
Məşhur rəssam Volkovdan karyerasını necə başlamasını
soruşurlar. Volkov əsəbi formada cavab verir ki, çörək
pulu qazanmaqçün o, departamentdə qulluq eləməli olub,
özü də iki nəfərin yerinə işləməliymiş. Çünki onunla
birgə işləyən cavanın bütün günü əli cibində gəzib
fit çalmaqdan başqa heç bir iş görmürmüş.
- Yəqin onun axırı çox pis oldu?
- Əlbəttə, bizi ikimizi də bir yerdə işdən qovdular.
O, konservatoriyaya daxil oldu, mən rəssam oldum.
Onun adı Çaykovski idi.
Çaykovskinin qohumları onun Ədliyyə Nazirliyini tərk
edib Konservatoriyaya daxil olmasından çox narazı
qalıb qulluqçu olmaq istəmədiyindən pərt olmuşdular.
Gələcək bəstəkarın dayısı «zırrama» Petyanı danlamaqdan
yorulmurdu:
- Ah, Petya, biabırçılığa bax! Hüquqşünaslığı tütəyə
dəyişərlərmi?
Çaykovskinin nigahı uğursuz olmuşdu. «Necə oldu ki,
evləndiniz?» sualına o, belə cavab verirdi:
- Mən arvadımı
Tatyana ilə səhv salmışam. («Yevgeni Onegin » operasındakı
Tatyana obrazı nəzərdə tutulur).
1855-ci ildə
Vaqneri Londona bir neçə konsert verməyə dəvət edirlər.
Londona ayaq basmamış burda şaiyə yayılır ki, Vaşqner
dahi klassiklər- Mosart, Kerubini, Bethovenə qarşı
hörmətsizlik edir. Vaqnerin nota baxmadan dirijorluq
etməsi londonluları lap əsəbləşdirirdi. Vaqnerə anlatmağa
çalışırlar ki, nota baxmadan Bethovenin əsərini ifa
eləmək əbədsizlikdir. Növbəti konsertdə Vaqnerin qarşısındaeı
püpiterdə həqiqətən də not qoyulmuşdu. Çox böyük uğurla
keçən konsertdən sonra musiqi biliciləri Vaqneri əhatə
edib «Biz deməklə haqlıydıq. Gördünüzmü, tamam başqa,
əsil Betxovenə layiq səslənmə idi. Temp necə də mükəmməl
seçilmiş, altlar necə də dahiyanə ifa edirdi» sözləriylə
təbrik edirdilər. Musiqi bilicilərindən biri əlinə
notları alanda məlum olur ki, bu Mosartın «Siviliya
bərbəri» operasının notlarıdır. Notlar hələ bir başayaq
vəziyyətdə püpitrə qoyulmuşdu.
Londoqda olarkən Vaqneri Pitkin adlı birisiylə tanış
edirlər. Özünü hər yerdə vaqnersevər adlandıran aristokrat
vaxtını soraqlaşıb konsertə gəlmək istəyini bildirdi.
Konsertdən sonrakı ziyafətdə Pitkin bəstəkarı böyük
uğur munasibətilə təbrik eləməyə başladı:
-Düzün desəm, ömrümdə bu qədər gülməmişdim. Sizi inandırım,
hündür parikdə, üzünüzü qara boyayla boyamış şəkildə
sizi tanımaqçün düz yarım saat gözümü ora zilləmişdim.
Sən demə «meloman» konsert zallarını çaşdırıb zənci
orkestrinin konsertinə düşübmüş.
İki ingilis Drezden teatrında Vaqner operasını dinləməkçün
ora gedirlər. İşıq sönəndən sonra arxalarında oturan
bir kişi tamaşa boyu özünü son dərəcə qəribə apararaq
«Ah, bu necə də yaxşıdı!.... İlahi, necə də pisdi!»
kimi ifadələrlə çığırırmış. Üstəlik musiqiyə uyğun
olmayan ritmdə ayaqlarını döyəcləyir, hətta yersiz
əl də çalırmış. Antrakda ingilislər qanacaqsız dinləyicini
zaldan çıxarmaq xahişiylə kipildinerə müraciət edirlər.
«Mən bacarmaram, o, çox böyük adamdı» deyən kapildiner
çiynini çəkir.
- Hər kimdisə, biz tələb edirik! O bizə dahi Vaqneri
dinləməyə mane olur.
- İş ondadır ki, sizin arxanızdakı elə Vaqnerin özüdü-
deyərək kapeldiner pıçıldayır.
Fon Rinq adlı Avstriya diplomatı xatırlayır ki, «Valkiriya»
operasının Vyanadakı premyerası əz qala baş tutmayacaqdı.
Səhnəyə əsl, zil qara atlar çıxmalıymış. Saray tövləsindəki
əhilləşmiş atların hamısı boz atlar idi. «Siz məni
biabır eləmək istəyirsiz» deyən Vaqner ayaqlarını
yerə çırpırdı: «Mən belə təhqirə dözə bilmərəm. Qoy
mənim operam heç Vyanada göstərilməsin».
-Bəs operaya pul xərclənib, hazırlıq görülüb. Necə
olsun?..
- Mənə dəxli yoxdu!
Həmin diplomat fon Rinq «diplomatik» təklifiylə vəziyyəti
xilas edir: boz atları qara rəngə boyayıb səhnəyə
çıxarırlar. «Siz mənim həyatımı xilas elədiz» sözlərilə
Vaqner minnətdarlığını bildirir.
Dünya şöhrətli olmasına baxmayaraq Vaqneri uzun müddət
öz vətəni Almaniyada qəbul eləmirdilər. Bir dəfə Vyanada
tamaşa zamanı zalda oturmuş Vaqnerin çiyninə toxunaraq
birisi ona çox ucadan, hətta qışqırıqla deyir:
- Cənab Vaqner, mən sizi tanıdım. Sizə elə gəlmirmi
ki, musiqiniz həddən artıq gurultuludur?
Əlini ağzına dirəyib dərindən əsnəyən Vaqner:
- Cənab, bu onunçündür ki, məni Almaniyada eşidə bilsinlər.
Londonda məşqlər zamanı dahi olsa da özünü ələ ala
bilməyən Vaqner musiqiçilərdən çox narazıydı. Truba
çalanlar həmişə çaşır, barabançı gecikir, skripkaları
eşitmək olmurdu. Hirsindən boğulan Vaqner tərcüməçidən
tələb edir ki, «Bu axmaqlara de, əgər adam kimi çala
bilmirlərsə onların hamısının dalından bir təpik vurub
qovacam» ifadəsini musiqiçilərə çatdırsın. Tərcüməçi
belə tərcümə etdi:
- Centlimenlər, moestro onun musiqisinin sizə verdiyi
çətinliyə görə sizdən üzr diləyir. O, sizdən əlinizdən
gələni eləməyi və heç bir halda həyəcanlanmamağı xahiş
edir.
Parisdə Vaqner naşirin yanına gəlib deyir:
- Müsyö, mən dahi bəstəkaram və gələcək üçün musiqi
yazıram. Sizi bu notlara baxıb onları çap eləmək şərəfinə
layiq bilmək istəyirəm!
- Gələcəyin musiqisi? Siz təsadüfən Vaqner deyilsiz?
- Bəli!
- Mən musiqinin gələcəyiylə məşğul olmuram. Müsye
Vaqner, mənim nəvəmə müraciət etsəniz yaxşıdı.
«Loenqrin» operasının baş solisti Yozef Tiçaçek onu
tarixə salmış bir ifadəsiylə məşhurlaşıb. O, pərdə
arxasında çıxışını gözləyirdi. Qəhrəmanı səhnəyə qu
quşuna qoşulmuş qayıqda çıxmalıydı. Amma fəhlələr
qayığı səhnəyə tez buraxdığından qayıq səhnədə ifaçısız
qalıbmış. Təmkinini pozmayan Tiçaçek fəhlədən soruşur:
- Bilmirsiz, növbəti qu quşu nə vaxt çıxır?
Bu zarafat «Loenqrin»in qoyulduğu bütün teatrları
dolaşıb.
Zülmkar krallara qarşı mübarizəyə çoxsaylı nümunə
gətirə bilən tarix Vaqner qədər musiqidə zülmkarlıq
edən ikinci bəstəkar tanımır. Bahalı operalarıyla
Vaqner onsuz da kasıb olan Bavariyanı müflisləşdirirdi.
Ateist, inqilabçı, hələ bir yadelli prussakın ucbatından
əhalinin vergiləri artırılmışdı. Axı onun qəhrəmani
operalarına pul çatdırmaq lazım idi. Ona nifrət edən
xalq, düşmənləri, bezmiş musiqiçilər və opera müğənniləri
Vaqnerə qarşı ümumi mübarizədə birləşmişdilər.Axırda
kral Lüdviq də etiraf eləməli olur ki, «Sevimli xalqın
sevgisi və etibarı onunçün laha vacibdir». Vaqner
ölkəni tərk eləməli olur.
Nankor ölkəylə vidalaşarkən «Bilirəm, bütün ölkə mənimçün
çox darıxacaq. Bavariyanın bütün gunahları boynuna
yıxmağa Vaqneri daha olmayacaq» deyir.
1938-ci ildə faşist Almaniyası Avstiriyanı zəbt eləyir.
1942-ci ildə Vyananın komendantı şəhərin ideoloji
təmizləmə işlərinə başlayır. Vyana operasını bəzəyən
büstlərin içinə yəhudi Mendelsonun büstü qanunsuz
yerləşdirilmişdi. Bir neçə əsgərin müşayiətiylə dama
dırmaşan kommendantın mədəniyyət haqqında bilikləri
çox az idi. Mendelsonu üzdən tanımasa da o, ariya
nəzəriyyəsini, fizionomistikanı bilirdi. Onunçun üzdən
yəhudini ayırmaq su içim kimi bir şeydi. Komendant
qarmaqşəkilli burnu və əsl almana layiq olmayan üz
cizgiləri olan bir büt tapıb onu teatrın qabağında
sındırır. Az keçmiş məlum olur ki, o, yəhudi Mendelsonu
yox, alman Vaqneri, hələ bir fürerin sevimlisini yerə
çırpıb. Bu səhvinə görə onu ruslarla cəbhənin ən önünə
göndərirlər.
Bir dəfə təzəcə musiqiyə başlamış bir cavan təkid
edirdi ki, Verdi onun çalğısını dinləyib fikrini desin.
Təyin olunmuş saatda o Verdinin evinə gəldi. Görkəmcə
çox iri, hündür və fiziki cəhətdən güclü olan bu cavan
çox pis çalırdı. Çalğısını bitirəndən sonra həyəcandan
əllərini yumruqda sıxıb ovxalayaraq
– Amma mənə yalnız həqiqəti deyin, moestro – dedi.
- Bacarmaram, - deyə Verdi cavab verdi.
- Axı niyə?
- Qorxuram…
-Nənə,
Lenin yaxşı adam idi?
-Yaxşı idi.
-Stalin pis idi, nənə?
-Pis idi.
-Nənə, bəs Xruşşov?
-Ölsün, sonra bilərik!
Lenin ölkəni necə idarə etmək lazım olduğunu, Stalin
necə idarə etmək lazım olmadığını göstərdi. Xruşşov
sübut etdi ki, istənilən axmaq bu ölkəni idarə edə
bilər, Brejnev göstərdi ki, hər axmaq bu ölkəni idarə
edə bilməz.
Makedoniyalı
İsgəndər, Sezar və Napoleon fəxri qonaq qismində Qızıl
Meydanda hərbi paradı seyr edirlər. Makedoniyalı İsgəndər
deyir:
-Sovet tankları məndə olsaydı, məğlubedilməz olardım.
Sezar deyir:
-Sovet təyyarələri məndə olsaydı, bütün dünyanı tutardım.
Napoleon deyir:
_Əgər “Pravda” qəzeti mənim olsaydı, dünya bu günə
kimi Vaterloo barədə xəbərsiz olardı.
Məruzədən
sonra Brejnev referentə irad tutur:
- Mən 15 dəqiqəlik nitq demişdim, bir saat çəkdi!
- Leonid İliç, axı dörd nüsxə idi...
Brejnev 1980-ci ildə Moskva Olimpiadasının iştirakçılarını
salamlayır:
-O! O! O! O! O!
Referent ona pıçıldayır:
- Onlar “o” deyil, olimpiya dairələridir! Mətn aşağıdadır!
Brejnev Orta Asiyada:
- Salam əleyküm! – zəhmətkeşlər deyir.
- Əleyküm salam – deyə cavab verir rəhbər.
Zəhmətkeşlər yenə:
- Salam əleyküm!
- Əleyküm salam! .
Bu vaxt bir dissident qışqırır:
- Arxipelaq Qulaq!
Leonid İliç:
- Qulaq arxipelaq!
-Stalin dirilsə, nə olardı?
-Xruşşov Amerikanı ötərdi.
Putin və Lukaşenko təyyarədə uçur. Lukaşenko soruşur:
- Aviaqəza olsa, harda daha çox ağlayarlar – Rusiyada,
yoxsa Belarusda?
- Məncə, Ukraynada.
- Niyə?
- Çünki Kuçma bizimlə deyil!
«Trubadur»
operası üzərində işi tamamlayandan sonra Verdi həmişə
onun musiqisini bəyənməyən musiqi tənqidçisini dəvət
eləyir ki, bəzi fraqmentləri ona göstərsin. Royal
arxasından qalxan kimi
- Hə, necədir, yeni operanı bəyənirsiz?
- Düzün desəm, cənab Verdi hər şey mənə çox bəsit
və maraqsız göründü.
- Ah, siz bilsəz ki, mən sizə necə də minnətdaram!
– deyərək onun əlini aramsız sıxmağa başlayır.
- Niyə, axı operanı bəyənmədim…
- İndi mən yeni operamın uğurunda əminəm. Əgər onu
siz bəyənməmisizsə dinləyici mütləq bəyənəcək!
Verdinin «Riqoletto» operasının tamaşası zamanı
Cildanın partiyasını istedadsız müğənni ifa edirdi.
Tamaşaçılar ifanı bəyənməyərək fitə basırlar.
- Nəzakətsizliyə bir bax, - deyə vokalçı hiddətini
bildirir – dahi Verdini də fitə basarlar?
Çexoslavakiyanın ilk prezidenti öz xatirələrində
Yaznaya Polyanaya getməsini, Tolstoyu görməsini
öz xatirələrində təsvir edib. İşıqlı və isti bir
gündə stansiyaya at göndərilmədiyindən piyada getməli
olan prezident kəndli komalarının birinə girib su
içmək istəyir. Milçəklərlə dolu komada müxtəlif
orqanları çürüyən kəndli ailəsindən iyrənəndən sonra
mülkədar malikanəsinə yaxınlaşıb Tolstoyu pinəçilik
eləyənkən iş başında görür: «Siz burda ayaqqabı
tikirsiz, amma kəndlilər sifilisdən çürüyür, onları
müalicə eləmək lazımdır» - deyir. «Əyyaşın nəyini
müalicə ediək, onsuz da yenə əxlaqsızlıq eləyərək
xəstələnəcək. Onu əxlaqsızlıqdan müalicə eləmək
lazımdı» deyən Tolstoyu prezident sosial həyat problemlərini
anlaya bilməyən insan kimi qiymətləndirmişdi.
Qorki Mopassanın əsərlərini oxuyur:
- Yaxşıdı, amma ədəbsizlikdir.
Ardını oxuyur.
- Yaxşıdı, amma həyasızlıqdı.
Yenə də oxuyur.
- Yaxşıdı, amma biabırçılıqdı.
Oxuyub qurtardı.
- Əxlaqsızlıqdı, (pauza)………, amma əladır!
Pikassonu qatarda gedərkən qarət eləyirlər. Bir
rəssam kimi ondan oğrunun portretini çəkmək xahiş
edilir. Onun eskizlərinə əsasən iki qoca, iki qarı,
3 tramvay və 4 yuyucu maşını həbs eləmək olardı.
Dahi Pikassodan xəbər alırlar:
- Sizin əsərlərinizin dahiliyi nədədir?
- Mən daltonikliyim, çəpgözlüyüm, Parkinson xəstəliyim,
müqəddəs Vittanın rəqsi və keflilik sindromum ilə…
Pikassonun studiyasına milyoner xanım gəlir. Kubizm
üslubunda çəkilmiş rəsmlə maraqlanıb soruşur:
- Burda nə təsvir edilib?
- 200 min dollar – deyə rəssam cavab verir.
- Mən sizin portretinizi tamamlayıram – deyə Pikasso
rəsmini çəkdiyi adama müraciət edir. - İndi isə
ona oxşamağa çalışın.
Çaykovskinin «Yevgeni Oneqin» operası gedir. Oneginin
Lenskini öldürməsi səhnəsində zalda oturmuş bir
uşaq anasından soruşur:
- Ana, onu pis oxuduğu üçün öldürürlər?
Məşhur rəssam Volkovdan karyerasını necə başlamasını
soruşurlar. Volkov əsəbi formada cavab verir ki,
çörək pulu qazanmaqçün o, departamentdə qulluq eləməli
olub, özü də iki nəfərin yerinə işləməliymiş. Çünki
onunla birgə işləyən cavanın bütün günü əli cibində
gəzib fit çalmaqdan başqa heç bir iş görmürmüş.
- Yəqin onun axırı çox pis oldu?
- Əlbəttə, bizi ikimizi də bir yerdə işdən qovdular.
O, konservatoriyaya daxil oldu, mən rəssam oldum.
Onun adı Çaykovski idi.
Çaykovskinin qohumları onun Ədliyyə Nazirliyini
tərk edib Konservatoriyaya daxil olmasından çox
narazı qalıb qulluqçu olmaq istəmədiyindən pərt
olmuşdular. Gələcək bəstəkarın dayısı «zırrama»
Petyanı danlamaqdan yorulmurdu:
- Ah, Petya, biabırçılığa bax! Hüquqşünaslığı tütəyə
dəyişərlərmi?
Çaykovskinin nigahı uğursuz olmuşdu. «Necə oldu
ki, evləndiniz?» sualına o, belə cavab verirdi:
-
Mən arvadımı Tatyana ilə səhv salmışam. («Yevgeni
Onegin » operasındakı Tatyana obrazı nəzərdə tutulur).
|
|
|