Xoşbəxtlik formulu
Yaxud niyə var-dövlət xoşbəxtlik gətirmir

Yaydı. Hamı şəhərin boğanağından qurtulmaq, istidən daha çox şəhərin qələbəliyindən qaçmaq istəyir. Adətən bunun adını istirahət qoyurlar. Dağa dırmaşanı da var, dənizə baş vuranı da. Şələ-küləni qablaşdırıb dörd təkərin belinə yükləyib şəhərdən çıxanda insanı xoşbəxtlik hissi basır. Sabunçu-Zabratın toz-tozanağını, səliqəsizliyinə, kasıblığına göz yumub keçirsən, elə bilirsən ki, irəlidə azadlıq, asudəlik var.
Yol boyu sıralanan evlərə baxıb düşünürsən ki, xalqımız həqiqətən də yaxşı yaşayır. Xüsusilə də dənizə yaxınlaşdıqca memarlıq nümunələri sayılacaq evləri ləzzətlə gözdən keçirdikcə hətta xalqın rifahının artdığını da düşünməyə məcbur olursan. Ölkənin məmuru, rüşvətxoru, alçağı, yetimin payını əlindən alanı, əclaflıqla pul toplayanı bir-iki, uzağı üç olar. Əgər bu rəqəm barmaqla sayılacaq qədərdən dəfələrlə artıqdısa deməli artıq xalq sözünü işlətmək olar. Yol boyu düzülən və göz oxşayan imarətlər də demək xalqındı.
Belə imarətlərə baxıb «bəxtəvərin balası, xoşbaxtçılığa bir bax» deyib həsəb aparanlar da az deyil. Məntiqnən belə evlərdə yaşayan insanların sayı artdıqca xoşbəxtlərin də sayı artmalıdı. Amma nədənsə var-dövlət, imkan insana xoşbəxtlk gətirmir ki, gətirmir. Bu təkcə bizdə belə deyil. «The Times» qəzetinin şərhçisi Vivyen Parrinin aparadığı tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, İngiltərədə də varlılar və kasıblar arasındakı uçurum daha sürətlə dərinləşir. İngiltərənin orta təbəqəsi imkanının artmasına baxmayaraq özünü yoxsul hesab eləməkdə davam eləyir. Çünki özünü yuxarı təbəqəylə müqayisə edir. Yəni həyat etalonu kimi çoxmilyonlu qonorarı olan futbol ulduzları, pop-ulduzlar və sair belə tip insanlarla özünü qarşı-qarşıya qoyur. Orta təbəqənin rəngbərəng jurnallar almaq imkanı olduğundan bu informasiya onların həmişə gözünün qarşısındadı və natamamlıq kompleksi yaradır.
Heç kim paxılıq və həsəd hissindən məhrum doğulmur. Nəfsini də cilovlamaq hər kişinin bacardığı iş deyil. Hətta Rotşildlər ailəsinin üzvü uzunluğu 50 futluq iki basseynli gəmidə oliqarxların məclisində nahara dəvət olunsa və bunları gözüylə görsə «nə olsun, bizdə beləsi var» deyib gözütoxduq eləməz. Yəqin ki, o özünü belə bir gəminin göyərtəsində kasıb, yoxsul hiss eləyəcək.
Əlbəttə, kasıblıqda sağlamlığı qorumaq çox çətindi. Amma Benqaliyanın yoxsul kəndliləri Nyu-Yorkun ən prestijli məhəllərinin pul içində üzən sakinlərindən çox yaşayır. Alimlər deyir ki, insanın vəzifəsi artdıqca ürək-damar xəstəlikləri riski də artır. Amma vəzifəsinin çətinliyi, ya da işinin çoxduğundan yox. Başının üstündə müdirlərinin sayının artdığına və onların həyat tərzinin öz gözləriylə daha aydın gördüyünə görə. Belə bir statistika da var ki, kiçik məmurlar elə həmin səbəbdən daim stresslə üzləşdiyiindən yüksək təzyiqdən əziyyət çəkirlər. Orta həyat səviyyəsinin aşağı düşməsi də insanın tələb və arzularının artması ilə bağlıdı. İnsan daima əlçatmaz şeyləri arzulaya-arzulaya yaşaya bilmir. Ona görə də iqtisadi böhran baş verən kimi insan yeməməzlikdən, ya xəstəliklərdən yox, keçmiş statusunu itirməsindən aldığı stressdən sağlamlığını əldən verir.
Nimdaş həyatınızdan narazı qalıb özünüzü bədbəxt hiss eləyirsiz? Bəsdir çeşidli rəngbərəng jurnallara baxdınız! Maqazin verilişlərində «ulduzcuqların» yaşamını seyr elədiz. Onların interyerini, adi insan fantaziyasından yüksəkdə duran məişət dizaynını, landşaft tərtibatını bəsdir arzuladız. Axı bilirsiz ki, sizdə bu heç vaxt olmayacaq. Külüng vurmaq əvəzinə adam aldatmaq, badalaq gəlmək, ya da heç olmaya yaltaqlanmağı öyrənərdiz.
Yol boyu sıralanan evlərin naxışlı işləməli darvazalarından heç də həmişə marşrut avtobusu böyüklüyündə minik maşını çıxmır. Bəzən ev sahibini səsləyəndə qapıya nimdaş şalvarlı, işləməkdən əlləri qabar almış birisi «Ay, ev yiyəsi» xitabına hay verir. Çünki Azərbaycan xalqı bütün arzularını, gələcəyə inamını, keçmişinin əks-sədasını, perspektivini hamısını sement və quma qatıb evinin divarına yapıb. O bilir ki, qışda məzuniyyət götürüb qərib ölkənin dağlarında xizək sürməyə gedə bilməyəcək, şəffaf suları olan dənizdə çapalamayacaq, ürəyi istəyəndə harda oldu, kimlə oldu nədən istədi danışıb üstəlik ana dilində bir karaoke oxuya da bilməyəcək. Onu da bilir ki, istədiyi kimi uşağını oxutdura, ona «azad ol, ürəyinin səsini dinlə və həmişə həqiqəti danış» da deyə bilməyəcək. Dünyanın bütün azadlıqları içində bircə yemək və qala kimi ev tikib içində daldalanmaq şansı qalır. Bunu da eləməsək ölərik. Tikməyə imkanı çatmayanlar ya şerə, musiqiyə qurşanır, ya da içməyə.
Odur ki, keçərkən yol boyu sıralanan 10 metrlik hasarlar arxasındakı həyatı təsəvvür eləməyə çalışmayın və xoşbəxt olun. Bu ki, çox asandı.